آيا کنجکاوی و پرسش درباره «فلسفه احكام» درست است؟

از منظر دين هيچگونه مانعی در خصوص کنجکاوی و پرسش از فلسفه احكام وجود ندارد چرا كه

اولاً: صدها آيه و حديث، مردم را به تعقل و تفکر فرا مي خواند و هيچ مکتبي به اندازه اسلام، به انديشيدن دعوت نکرده است. 1

ثانيا: یکی از انتقادهای شديد قرآن بر مشرکان و بت پرستان، تقليد کورکورانه و بی دليل از نياکان است.2

ثالثا: خود قرآن، بارها در کنار بيان احکام، به دليل آن هم اشاره کرده است و می خواسته تا مردم فلسفه احکام را بدانند. امامان معصوم نيز در روايات، به بيان اين حکمتها پرداخته اند.3 

 

پاورقی ها

1- مانند این دو آیه ؛ أَ فَلا تَتَفَكَّرُون پس چرا فکر نمی کنید‏ (انعام: 50) أَ فَلا تَعْقِلُون پس چرا عقلتان را بکار نمی گیرید‏ (انعام: 32)

2 - مانند این آیه ؛ وَ إِذا قيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُون ؛ ‏(بقره : 170)

(و هنگامی که به آنها گفته شود: «از آنچه خدا نازل کرده است، پیروی کنید!» می‌گویند: «نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم، پیروی می‌نماییم.» آیا اگر پدران آنها، چیزی نمی‌فهمیدند و هدایت نیافتند (باز از آنها پیروی خواهند کرد)؟!)

3 - شاخص ترين كتابی که علل احکام را از آیات و روایات آورده است، كتاب «علل الشرايع» شيخ صدوق (رحمةالله علیه) است كه ترجمه آن نيز موجود می باشد.