چرا ما آثار نماز را در زندگی خود نمی بینیم؟ برای دست یابی به آثار نماز چه باید کرد؟

از مجموع آيات و روايات، بر مي آيد که نمازها از نظر اثرگذاري بر سه قسم است:

• نماز بي اثر:

نمازهايي که مُهر« باطل» می خورند. چه بسیار افرادی که به دلیل کوتاهی در فراگیری احکام نماز، بدون اینکه متوجه باشند نمازشان باطل است از همین رو بهره ای از آثار نماز نمی برند و یا آن که نماز خود را به جهت ديدن ديگران (ريا) می خوانند.

• نماز با اثر کم :

نمازهايي که صحیح خوانده می شوند ولی بدون خشوع و خضوع، بدون مراعات شرايط بدون رعايت آداب باطني و عرفاني و... هستند.

• نماز پر اثر :

نمازهاي نابي که تمامی شرایط قبولی نماز در آن رعایت می شود. اين نماز بهترين وسيله براي قربِ به خداوند است. اين نماز عامل نيرومند و مؤثري است در صلاح حال فرد و جامعه و عبادتي است که از جهت تربيت و سازندگي به راستي، بي نظير است. ^[1]

بطور مسلم اگر انسان مؤمن به نماز خود توجه نمايد و رابطه اش را با خداي خود ـ هر چه قدر هم که ضعيف و کم رنگ باشد ـ قطع ننمايد و همين ارتباط را روز به روز تقويت نمايد تا به تدريج نماز تاثير خود را در تمام جوانب زندگي انسان بگذارد.

لذا مناسب است با مطالعه کتاب هائي که درباره احکام نماز و همچنین اسرار و نکات ظريف نماز بیان گردیده و نيز مطالعه شرح حال بزرگاني که به نماز عشق مي ورزيده اند و... به تدريج بر حضور و توجه در نمازش بيفزايیم و شور و نشاط خود را در حال نماز بيشتر نمايیم تا آثارو برکات نماز را روز به روز در زندگی خود بیشتر لمس نماییم.

در پایان ذکر چند نکته ضروریست:

1. آثار متعددي که براي نماز در روايات بيان شده به اين معنا نيست که لزوماً همه آنها با هم در يک فرد ظهور مي يابد بلکه ممکن است در هر فردي متناسب با شرايط روحي و جسمي او برخي در آنها تحقق يابد و يا در فردي که آمادگي و زمينه کامل دارد همه آنها محقق شود.
2. تحقق آثار مادي و معنوي نماز مشروط به وجود شرايطي مثل اخلاص و حضور در نماز و مانند آن مي باشد و علاوه بر آن بايد موانع تحقق اين آثار نيز بر طرف گردد. مثلا اگر انسان نماز بخواند ولي از گناهان پرهيز نداشته باشد و يا نسبت به والدينش رعايت احترام را نکند و يا به حق الناس بي توجه باشد بدون شک اين آثار زمينه تحقق و تبلور پيدا نمي کند و يا در حد ضعيفي که قابل احساس و درک نيست ظاهر مي گردد.
3. گاهي ظاهر نشدن آثار لطف خداوند است و خداوند مي خواهد که بنده اش هميشه در خانه او بيايد و با او سخن بگويد و اگر اين آثار را سريع به بنده نماز شب خوان بدهد دچار غرور و خود بيني مي شود و اين مانع رسيدن او به مقامات و درجات بالاتر می گردد. پس در واقع اين لطف مخفي خداوند در حق بنده اش مي باشد.