تشریع اذان، از طریق وحى

پرسش :آیا اذان از طریق وحى به پیامبر(صلى الله علیه وآله) رسید؟

پاسخ اجمالی :

بر اساس روایات اهل بیت(ع)، «اذان» از طریق وحى به پیامبر(ص) تعلیم داده شد. امام صادق(ع) مى فرماید: «هنگامى که جبرئیل اذان را آورد، سر پیامبر(ص) بر دامان على(ع) بود، او اذان و اقامه را به پیامبر(ص) تعلیم داد. بعد پیامبر(ص) سر خود را برداشت و از على(ع) پرسید آیا صداى جبرئیل را شنیدى؟ عرض کرد: آرى. پیامبر(ص) بار دیگر پرسید: آن را به خاطر سپردى؟ عرض کرد: آرى. بعد فرمود: بلال را حاضر کن و اذان و اقامه را به او تعلیم ده. على(ع)  نیز چنین کرد».

پاسخ تفصیلی

در پاره اى از روایات که از طریق اهل تسنن نقل شده، مطالب شگفت انگیزى در مورد تشریع اذان دیده مى شود که با منطق اسلامى سازگار نیست از جمله این که نقل کرده اند: پیامبر(صلى الله علیه وآله) به دنبال درخواست اصحاب که نشانه اى براى اعلام وقت نماز قرار داده شود، با دوستان خود مشورت کرد، هر کدام پیشنهادى از قبیل، برافراشتن یک پرچم مخصوص، یا روشن کردن آتش، یا زدن ناقوس مطرح کردند.
ولى پیامبر(صلى الله علیه وآله) هیچ کدام را نپذیرفت، تا این که «عبداللّه بن زید» و «عمربن خطاب» در خواب دیدند شخصى به آنها دستور مى دهد براى اعلام وقت نماز اذان بگویند و اذان را به آنهایاد داد، و پیامبر(صلى الله علیه وآله) آن را پذیرفت.
روشن است این روایت، ساختگى، و توهینى به مقام شامخ پیغمبر(صلى الله علیه وآله) محسوب مى شود، که به جاى تکیه بر وحى، روى خواب هاى افراد تکیه کند و مبانى دستورات دین خود را بر خواب افراد قرار دهد.
بلکه همان طور که در روایات اهل بیت(علیهم السلام) وارد شده است، اذان از طریق وحى به پیامبر(صلى الله علیه وآله) تعلیم داده شد.
امام صادق(علیه السلام) مى فرماید: هنگامى که جبرئیل اذان را آورد، سر پیامبر(صلى الله علیه وآله) بر دامان على(علیه السلام) بود، جبرئیل اذان و اقامه را به پیامبر(صلى الله علیه وآله) تعلیم داد، هنگامى که پیامبر(صلى الله علیه وآله) سر خود را برداشت، از على(علیه السلام) سؤال کرد: آیا صداى جبرئیل را شنیدى؟
عرض کرد: آرى.
پیامبر(صلى الله علیه وآله) بار دیگر پرسید: آیا آن را به خاطر سپردى؟
عرض کرد: آرى.
پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: بلال را حاضر کن، و اذان و اقامه را به او تعلیم ده، على(علیه السلام) بلال را حاضر کرد و اذان را به او تعلیم داد.(۱)

پی نوشت :

(۱). گردآوری از کتاب: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیۀ، چاپ سی و ششم، ج ۴، ص ۵۵۱.

نرم افزار شبهات کلامی