نمازم اثر ندارد میخوام نماز را ترک کنم؟
سئوال:
من نماز می‌خوانم ولی هیچ حس خاصی ندارم و می‌خواهم دیگر نماز نخوانم چون احساس می‌کنم هیچ فرقی با آن‌هايي که نمی‌خوانند نمی‌کنم و نمازم بی فایده است؟
پاسخ:
نماز مهم‌ترین عبادت در دین اسلام است به صورتی كه قبولی اعمال در قیامت بستگی به نماز انسان دارد كه اگر این نماز پذیرفته شد اعمال دیگر نیز پذیرفته خواهد شد همان گونه كه در روایتی این گونه نقل شده است:
نماز ستون دین است هر گاه نماز انسان نزد خداوند پذیرفته شود اعمال دیگرش نیز پذیرفته می‌شود و اگر نمازش پذیرفته نشود اعمال دیگرش هم پذیرفته نمی‌شود. [1]
پس والین اثر نماز در قیامت است كه به داد انسان می‌رسد این دنیا جای امتحان و انجام این اعمال است و در جهان آخرت است كه نتیجه این اعمال به انسان نشان داده می‌شود و این دنیا مانند مزرعه‌ای است كه انسان در آن اعمال نیكو می‌كارد و در آخرت نتیجه آن را برداشت می‌كند همان گونه كه خداوند مي‌فرمايد:
ما ترازوهاى عدل را در روز قیامت برپا مىكنیم پس به هیچ كس كمترین ستمى نمىشود و اگر بمقدار سنگینى یك دانه خردل كار نیك و بدى باشد، ما آن را حاضر مىكنیم و كافى است كه ما حساب كننده باشیم. [2]
پس دنیا جای عمل كردن است و آخرت جای دیدن اثر عمل.
یكی دیگر از آثار نماز این است كه نماز حالت شستشو دهنده را دارد و باعث می‌شود گناهان انسان را از بین ببرد همان گونه كه در روایتی از وجود نازنین پیامبر اكرم نقل شده است كه حضرت می‌فرماید:
اگر بر در خانه یكى از شما نهرى از آب صاف و پاكیزه باشد و در هر روز پنج بار خود را در آن شستشو دهد، آیا چیزى از آلودگى و كثافت در بدن او مىماند؟".
در پاسخ عرض كردند: نه، فرمود: نماز درست همانند این آب جارى است، هر زمان كه انسان نمازى مىخواند گناهانى كه در میان دو نماز انجام شده است از میان مىرود «وسائل الشیعه ج 3 ص 7»
شما از كجا اطلاع دارید كه وقتی نماز می‌خوانید خداوند به خاطر نمازتان گناهانتان را نمی‌بخشد؟ در حالی كه این روایت به ما می گوید كه یكی ار آثار نماز پاك شدن گناهان است.
نماز علاوه بر این كه در آخرت اثرش دیده می‌شود در دنیا نیز باید ما شاهد اثر نماز در زندگی باشیم همان گونه كه خداوند در قرآن كریم یكی از آثار نماز را حالت بازدارندگی آن از رفتن به سوی گناهان می‌داند و می‌فرماید:
آن‌چه را از كتاب آسمانى به تو وحى شده تلاوت كن، و نماز را برپا دار، كه نماز انسان را از زشتیها و گناه بازمى دارد، و یاد خدا بزرگتر است و خداوند مىداند شما چه كارهایى انجام مىدهید. [3]
پس بزرگترین فلسفه نماز این است كه انسان را از زشتی ها و آلودگی‌ها باز می‌دارد چون طبیعت نماز از آن‌جا كه انسان را به یاد نیرومندترین عامل بازدارنده یعنى اعتقاد به مبدء و معاد مىاندازد داراى اثر بازدارندگى از فحشاء و منكر است.
انسانى كه به نماز مىایستد، تكبیر مىگوید، خدا را از همه چیز برتر و بالاتر مىشمرد، به یاد نعمت‌هاى او مىافتد، حمد و سپاس او مىگوید، او را به رحمانیت و رحیمیت مىستاید، به یاد روز جزاى او مىافتد، اعتراف به بندگى او مى‌كند، از او یارى مى جوید صراط مستقیم از او مىطلبد، و از راه كسانى كه غضب بر آنها شده و گمراهان به خدا پناه مىبرد
بدون شك در قلب و روح چنین انسانى جنبشى به سوى حق و حركتى به سوى پاكى و جهشى به سوى تقوا پیدا مى‌شود
منتها هر نمازى به همان اندازه كه از شرایط كمال و روح عبادت برخوردار است نهى از فحشاء و منكر مى‌كند، گاه نهى كلى و جامع و گاه نهى جزئى و محدود.
ممكن نیست كسى نماز بخواند و هیچگونه اثرى در او نبخشد هر چند نمازش صورى باشد هر چند آلوده گناه باشد، البته این گونه نماز تاثیرش كم است، این گونه افراد اگر همان نماز را نمى‌خواندند از این هم آلودهتر بودند.
روشن‌تر بگوئیم: نهى از فحشاء و منكر سلسله مراتب و درجات زیادى دارد و هر نمازى به نسبت رعایت شرایط داراى بعضى از این درجات است.
بله ممكن است برخی از افراد نماز خوان مرتكب گناهانی بشوند این به خاطر این نیست كه نماز اثر ندارد بلكه شاید اگر نماز نمی‌خواند از این هم بدتر بودند و البته همین نماز بلاخره جلوی او را خواهد گرفت همان گونه كه كه جوانى از انصار نماز را با پیامبر صل الله علیه و آله ادا مىكرد اما با این حال آلوده گناهان زشتى بود این ماجرا را به پیامبر ص عرضه داشتند فرمود:
سرانجام نمازش روزى او را از این اعمال پاك مى‌كند. [4]
پس این كه شما می‌گویید چون نماز در من اثر ندارد پس من نماز را ترك می‌كنم اصلا صحیح نیست شما به جای این كه مساله را حل كنید صورت مساله را پاك می‌كنید ..
بهتر است شما این گونه بگوید كه چرا نماز من اثراتش قوی نیست؟ چه علت‌هایی باعث شده است كه نمازم كم اثر باشد؟ البته این كه دیگران نمازشان چه اندازه تاثیر دارد قضاوتش با ما نیست و ما از تمام واقعیت زندگی دیگران خبر نداریم ممكن است كاری در نظر ما خلاف باشد ولی ما از مقدمه این كار و هدف شخصی كه انجام می‌دهد بی اطلاع باشیم..
پس شما به جای این كه بگویید نماز در من اثر ندارد پس من نماز را ترك می‌كنم بهتر است بگویید چگونه نماز بخوانم تا اثر بخش باشد..
شما سعی كنید روز به روز به حضور قلبتان در نماز بی‌افزاید و به این وسیله كیفیت نمازتان را افزایش بدهید حضور قلب آنست كه انسان در نماز، توجه قلبى به خدا داشته باشد و از یاد او غافل نشود و هر لحظه و در تمام جملات و حركات نماز، بداند چه مىگوید، چه مىخواهد، معنى حركات و افعالش چیست، رو به چه كسى ایستاده، قبلهاش كجاست، چرا نماز مىخواند و در برابر چه خداى عظیمى به نیایش و پرستش و حمد و ثنا و ذكر و دعا ایستاده است...
منابع:
[1]. الصلاة عمود الدین ان قبلت قبل ما سواها و ان ردّت ردّ ما سواه«كنج حكمت، ص 122 بحث اساس دین»
[2]. وَ نَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیامَةِ فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئاً وَ إِنْ كانَ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنا بِها وَ كَفى بِنا حاسِبینَ« انبیا آیه 47»
[3]. اتْلُ ما أُوحِیَ إِلَیْكَ مِنَ الْكِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُون م عنكبوت آیه 45»
[4]. ان صلاته تنهاه یوما «مجمع البیان ذیل آیه 45 سوره عنكبوت»
