اما تحولات بعد از رنسانس نشان داد كه ادعاهاي بشر غربي در دوران رنسانس ادعاهايي گزاف و باطل بوده و انسان نميتواند با اتكا به عقل خود راه سعادت و خوشبختي را پيدا كند
رفتار آدمي، به ويژه در سنين بالاتر، تا حدود زيادي تحت تأثير آگاهي و شناخت او قرار دارد. اگر آدمي بداند فلان غذا براي سلامتي بدن مفيد است، خود به خود نسبت به آن گرايش پيدا ميكند