خورشید به معنای آفتاب است. از آن در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن رفته است.
فهرست مندرجات
مطهر بودن خورشید
خورشید از مطهرات است که با شرایطی اشیای نجس شده زیر را پاک میکند: زمین و اشیای غیر منقول، چون ساختمان و چیزهایی که در آن به کار رفته، مانند درو پنجره و حتی میخی که به دیوار کوبیده شده است.
سنگ، خاک، گل و مانند آن که بر روی زمین است حکم زمین را دارد و با برداشتن از روی زمین حکم سایر منقولات را پیدا میکند. درختان و گیاهان قبل از چیدن نیز همین حکم را دارند.
ثبوت حکم نسبت به میوه بر درخت محل بحث است. از منقولات، حصیر و بوریا نیز بنابر مشهور ملحق به زمیناند. خورشید، اشیای یاد شده را که به بول یا- بنابر مشهور- هر نجاست مایع یا جامد دیگری که عین آن زائل شده و رطوبتش باقی مانده، نجس شده باشد، پاک میکند. [۱]بنابر قول مشهور پاک کنندگی خورشید در موارد یادشده همچون پاک کنندگی آب، مطلق است و اختصاص به جهتی خاص ندارد. قول مقابل مشهور، حصول طهارت از حیث جواز سجده بر آن است نه جهات دیگر از قبیل زدن دست تر بر آن. [۲]
← شرایط پاک کنندگی خورشید
خورشید با شرایط زیر اشیای یاد شده را پاک میکند:
← احکام خورشید
خورشید همان گونه که ظاهر زمین را پاک میکند باطن آن را نیز که متصل به ظاهر نجس آن است با تابیدن بر آن و خشک کردن پاک میگرداند. [۶] [۷] [۸]
تخلی رو به قرص خورشید و ماه در فضای باز در صورتی که حائلی بین عورت و خورشید یا ماه وجود نداشته باشد بنابر مشهور مکروه است. [۹]چنان که آمیزش در برابر خورشید بدون ساتر و مانع مکروه است. [۱۰]
وضو گرفتن با آب ظرف گرم شده با آفتاب بنابر مشهور کراهت دارد. [۱۱]
خورشید گرفتگی سبب وجوب نماز آیات میشود.
خواندن نماز مستحب هنگام طلوع یا غروب خورشید کراهت دارد. [۱۲] [۱۳]
وقت نماز ظهر هنگام زوال خورشید است.
در اینکه غروب شرعی با پنهان شدن قرص خورشید از افق محقق میشود یا با ناپدید شدن سرخی مشرق اختلاف است. مشهور قول دوم است. [۱۴]
پانویس
منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۵۲۷-۵۲۹.