تشهد، در حقيقت ثنا گفتن است بر پروردگار متعال است. پس در باطن و حقيقت، بندۀ او باش و در مقام عمل او را خضوع كن، همان­گونه که به زبان ادعای بندگی او می­کنی. متصل كن صدق زبان خود را به صفا و صدق باطن خود؛ زيرا تو بندۀ او هستى و تو را امر كرده است كه در مقابل او از قلب و زبان و ساير اعضا و جوارح خود عبادت و بندگى كرده، عبوديت و بندگى خود را در مقابل ربوبيت او تثبيت كنى.^[1]

تأويل تشهد، تجديد ايمان، برگشت به اسلام و اقرار به برانگيخته شدن پس از مرگ است.^[2] وقتي نمازگزار براي تشهد مي‌نشيند، گويا از خوابگاه گور به­پا خواسته، در دنيا، به تعليم خداوند، از آنچه پس از مرگ و بر انگيخته شدن از گور مشاهده كرده، سخن مي‌گويد. او حاکمیت، مالکیت و وحدانیت خدای متعال را با تمام وجود درک و اقرار به آن می‌کند، چون با مرگ حجاب‌ها کنار می‌رود. چنانچه نمازگزاری هم به معراج رفته این امور را به نظاره نشسته و در تشهد تحقیقا به آن اقرار می‌کند سپس مشاهده می‌کند که صحنة قیامت توسط خلیفة الهی اداره و تدبیر می گردد و زبان به شهادت به خلافت او باز کرده، درود بر او و همه حجج الهی از خاندان مطهرش می فرستد.^[3] آنگاه در تشهّد اول، بعد از صلوات بگويد: "وَ تَقَبَّلْ شَفَاعَتَهُ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَه‏" و شهادت او [و آنها] را در آن رستاخیز عظیم می طلبد.

آداب

از آداب دیگر تشهد اینکه پيش از تشهد بگويد: "الْحَمْدُ لِلَّه‏" يا بگويد: "بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُلِلَّه وَ خَيْرُالْأَسْمَاءِ لِلَّه‏".

همچنین دست‌ها را بر ران­ها بگذارد و انگشت­ها را به يكديگر بچسباند.

و نگاهش نیز به طرف زانوهايش باشد.

پیام‌ها

ـ اگر از ما شهادت خواستند شهادت به دروغ ندهیم.

ـ آن‌چنان‌که شهادت به بندگی پیامبر می‌دهیم ما نیز بنده خدا باشیم تا از عباد صالح قرار بگیریم.

مولف: هادی عجمی

ناشر: مرکز تخصصی نماز