«ان عدة الشهور عند الله اثني عشر شهراً؛
تعداد ماهها نزد خداوند دوازده ماه است.»
امام صادق عليهالسلام در تفسير اين آيه فرمودهاند: «اين دوازده ماه عبارتاند از: محرم، صفر، ربيعالاول، ربيعالثاني، جماديالاول، جماديالثاني، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذيالقعده، ذيالحجه.»
دو رکعت است و در هر رکعت بعد از حمد، سورهي انعام خوانده ميشود.
مستحب است در روز اول هر ماهي نماز خوانده شود. وقتش از صبح تا مغرب بوده و آن دو رکعت است، در رکعت اول بعد از حمد سي مرتبه سورهي توحيد و در رکعت دوم بعد از حمد سي مرتبه سورهي قدر بخواند و بعد از نماز هر مقداري که ميتواند صدقه بدهد. با اين عمل، سلامتي آن ماه را براي خويش خريده است.
نبي گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «رجب ماه بزرگ خدا است، و ماهي در فضيلت و حرمت به آن نميرسد، جنگ و مبارزه با کافران در اين ماه حرام است.» و اضافه نمود: «رجب ماه خدا، شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است.»
و نيز در فضيلت ماه رجب فرموده است: «ماه رجب، ماه آمرزش خواهي امت من است. در اين ماه بسيار طلب آمرزش کنيد که خداوند آمرزنده و مهربان است؛ زيرا رحمت خدا در اين ماه بر امت من فراوان ريخته ميشود.»
پس بسيار بگوييد: «استغفر الله و اسأله التوبة؛ از خداوند آمرزش ميخواهم و از او خواستارم توجه و احسانم.»
امام کاظم عليهالسلام فرمود: «رجب نام نهري در بهشت است که از شير سفيدتر و از عسل شيرينتر ميباشد، هر کسي يک روز ماه رجب را روزه بدارد، از آن نهر بياشامد.»
ماه رجب ماه بارش رحمت الهي است. ماه اميرالمؤمنين عليهالسلام است. ابنعباس ميگويد: «هر گاه ماه رجب فرا ميرسيد، پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مسلمانان را جمع کرده و عظمت اين ماه را بديشان يادآوري ميفرمود.»
نمازهاي اين ماه به شرح زير است:
در هر شب، دو رکعت، بعد از حمد سه مرتبه سورهي کافرون و يک مرتبه سورهي توحيد خوانده شود و چون سلام دهد دستها را بلند کند و بگويد:
«لا اله الا الله وحده لا شريک له، له الملک و له الحمد يحيي و يميت و هو حي لا يموت بيده الخير و هو علي کل شيء قدير و اليه المصير و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم اللهم صل علي محمد النبي الأمي و آله» و بکشد دستها را به صورت خود.
از حضرت رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مروي است که: کسي که اين عمل را به جا آورد، حق تعالي دعاي او را مستجاب گرداند و ثواب شصت حج و شصت عمره به او عطا فرمايد.»
عمل ليلة الرغائب: اولين شب جمعهي اين ماه «ليلة الرغائب» نام دارد که داراي فضيلت بسياري است. دستور اين عمل چنين است: روز پنجشنبه را روزه بگيريد و بين نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز دو رکعتي به ترتيب زير بخواند:
الف) در هر رکعتي بعد از حمد، سه مرتبه سورهي قدر و سيزده مرتبه سورهي اخلاص.
ب) بعد از نمازها بگويد: «اللهم صل علي محمد النبي الأمي و آله.»
ج) پس سجده کند و هفتاد مرتبه بگويد: «سبوح القدوس رب الملائکة و الروح». سپس از سجده برخيزد و بگويد: «رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلي العظيم».
د) بار ديگر به سجده رود و هفتاد مرتبه بگويد: «سبوح القدوس رب الملائکة و الروح.» و در خاتمه نيازمنديهاي خويش را از خداوند طلب نمايد.
از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم روايت شده است: «کسي که چهار رکعت نماز بخواند مابين ظهر و عصر جمعه، در هر رکعت سورهي حمد يک مرتبه و آية الکرسي هفت مرتبه و سورهي توحيد پنج مرتبه و بعد از نماز ده مرتبه بگويد: «استغفر الله الذي لا اله الا هو و اسأله التوبة».
ثواب: «بنويسد خداي تعالي براي او هر روز تا بميرد هزار حسنه، عطا ميفرمايد خدا به او به اندازهي هر آيه که قرائت کرده شهري در بهشت از ياقوت سرخ و به هر حرفي قصري در بهشت از در سفيد، و تزويج ميفرمايد خداي تعالي به او حور العين، و راضي ميشود از او به رضايي که سختي و غضبي بعد از او نباشد و نوشته ميشود از عبادت کنندگان و ختم عمرش به سعادت و مغفرت است.»
نماز حضرت سليمان که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به او فرمود: اين نماز را بخوان:
اين نماز ده رکعت است که به صورت پنج نماز دو رکعتي به شرح زير خوانده ميشود:
الف) در هر رکعت بعد از حمد، سه بار سورهي اخلاص و سه بار سورهي کافرون.
ب) بعد از هر دو رکعت دستها را بلند کند و اين دعا را بخواند:
«لا اله الا الله وحده لا شريک له، له الملک و له الحمد يحيي و يميت و هو حي لا يموت بيده الخير و هو علي کل شيء قدير».
ج) سپس بگويد:
«اللهم لا مانع لما اعطيت و لا معطي لما منعت و لا ينفع ذا الجد منک الجد». سپس دستها را به روي خود بکشد.
سيد روايت کرده است که: «هر کس در ماه رجب يک روز را روزه بدارد و چهار رکعت نماز گزارد در رکعت اول صد مرتبه آية الکرسي و در رکعت دوم دويست مرتبه سورهي توحيد، نميرد تا جاي خود را در بهشت ببيند يا ديده شود براي او.»
نماز حضرت سليمان که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به او فرمود: اين نماز را بخوان:
اين نماز ده رکعت است که به صورت پنج نماز دو رکعتي به شرح زير خوانده ميشود:
الف) در هر رکعت بعد از حمد، سه بار سورهي اخلاص و سه بار سورهي کافرون.
ب) بعد از هر دو رکعت دستها را بلند کند و اين دعا را بخواند:
«لا اله الا الله وحده لا شريک له، له الملک و له الحمد يحيي و يميت و هو حي لا يموت بيده الخير و هو علي کل شيء قدير».
ج) سپس بگويد:
«اللهم لا مانع لما اعطيت و لا معطي لما منعت و لا ينفع ذا الجد منک الجد». سپس دستها را به روي خود بکشد.
سيد روايت کرده است که: «هر کس در ماه رجب يک روز را روزه بدارد و چهار رکعت نماز گزارد در رکعت اول صد مرتبه آية الکرسي و در رکعت دوم دويست مرتبه سورهي توحيد، نميرد تا جاي خود را در بهشت ببيند يا ديده شود براي او.»
از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم روايت شده که فرمود: «هر کس در يک شب از ماه رجب دو رکعت نماز، و در اين دو رکعت صد مرتبه سورهي توحيد را بخواند، ثواب آن مثل اين است که صد سال روزه گرفته است در راه خدا، و عطا کند خدا به او صد قصر در بهشت و در هر قصري در جوار يکي از پيغمبران عليهمالسلام».
بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز به ترتيب زير بخواند:
الف) در رکعت اول بعد از حمد، يک بار سورهي انشراح و سه بار سورهي اخلاص.
ب) در رکعت دوم بعد از حمد، سورههاي انشراح، اخلاص، فلق و ناس.
ج) پس از نماز سي مرتبه «لا اله الا الله» و سي مرتبه صلوات.
ثواب: هر که اين نماز را بخواند گناهان گذشتهاش آمرزيده ميشود و بيرون رود از گناه مثل روزي که از مادر متولد شده است.
سي رکعت، در هر رکعت بعد از حمد سه مرتبه سورهي جحد و سه مرتبه سورهي توحيد خوانده شود.
ثواب: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم ميفرمايد: «خدا گناهانش را بيامرزد و دور ميشود از نفاق.»
از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم است: «کسي که نماز مغرب را به جا آورد، پس از آن بيست رکعت نماز به جا آورد هر دو رکعت به يک سلام، در هر رکعت سورهي حمد و توحيد يک مرتبه.»
رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«آيا ميدانيد ثواب آن را.» گفتند: خدا و رسول خدا بهتر ميداند، فرمود: به درستي که جبرئيل به من تعليم کرد آن را و ظاهر کرد رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم دو بازوي مبارک را و فرمود حفظ شده به خدا قسم کسي که اين نماز را بخواند خودش و اهلش و مالش و اولادش پناه داده ميشود از عذاب قبر، ميگذرد بر صراط مثل برق جهنده به غير حساب.»
از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم روايت شده که:
«ده رکعت نماز بخواند و در هر رکعت حمد و سورهي کافرون را يک مرتبه بخواند.»
ثواب: خداوند تمام گناهان او را بيامرزد و مينويسد او را از نمازگزاران تا سال آينده و آن کس که اين نماز را خواند خالي از نفاق ميشود.
از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم کسي که در اين شب ده رکعت نماز بخواند، در هر رکعت حمد يک مرتبه و سورهي نصر پنج مرتبه.
ثواب: بنا ميکند خدا براي او قصري در بهشت که عرض و طولش هفت مرتبه از دنيا وسيعتر است. و ندا ميکند يک منادي از آسمان، که بشارت باد دوست خدا را به کرامت عظيمي و رفاقت نبيين و صديقين و شهداء و صالحين.
صد رکعت نماز، يعني پنجاه نماز دو رکعتي، در هر رکعت اول بعد از حمد سورهي فلق و در هر رکعت دوم بعد از حمد سورهي ناس يک مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که به جا آورد نازل ميشود از هر آسماني ملکي که مينويسد ثواب او را تا روز قيامت و ميآيد در روز قيامت در حالي که صورتش مثل ماه شب چهارده است و نامهي عملش را به دست راستش ميدهند و حساب او را آسان ميکنند».
شش رکعت، حمد يک مرتبه و سورهي توحيد بيست و پنج مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که به جاي آورد اين نماز را، عطا ميکند او را خدا ثواب چهل پيغمبر و چهل شهيد و ميگذرد بر صراط مثل برق درخشنده بر يک اسبي از نور.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، آية الکرسي هفت مرتبه.
ثواب: ندا ميکند منادي از آسمان: اي بندهي خدا! تو دوست خدايي به حق سزاواري از براي تو است به هر حرفي که قرائت کردي در اين نماز شفاعتي از مسلمين و از براي تو است هفتاد هزار حسنه که هر حسنه نزد خدا والاتر است از کوههاي دنيا.
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد سورهي توحيد و ناس و فلق هر يک سه مرتبه و بعد از نماز ده مرتبه صلوات و ده مرتبه تسبيحات اربعه.
ثواب: پيغمبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«کسي که اين نماز را به جا آورد جاي ميدهد خدا او را در زير سايهي عرش، و عطا ميکند خداوند او را ثواب کسي که ماه رمضان را روزه گرفته باشد و استغفار ميکند از براي او ملائکه تا اينکه فارغ شود از اين نماز، و آسان ميشود بر او نزع و فشار قبر، و خارج نميشود از دنيا تا اينکه ببيند جاي خود را در بهشت، و ايمن ميکند خدا او را از فزع اکبر.»
بيست رکعت در هر رکعتي بعد از حمد، سورهي فلق و ناس هر يک سه مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، عطا ميکند خدا به او ثواب شاکرين و صابرين، و بلند ميشود اسم او در صديقين، و از براي او است به هر حرفي اجر هر صديق و شهيدي، و مثل اين است که قرآن را ختم کرده باشد در ماه رمضان، و وقتي که از قبر بيرون ميآيد ملاقات ميکند او را هفتاد ملک که بشارت ميدهند او را به بهشت و از عقب او مي آيند تا بهشت.»
دو رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد، پنج مرتبه سورهي تکاثر.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «بر نميخيزد از جايش تا اين که خدا بيامرزد او را، و عطا ميکند به او ثواب صد حج و صد عمره، و نازل ميشود بر او هزار رحمت، و ايمن ميشود از آتش، و اگر تا هشتاد روز بعد بميرد شهيد مرده است.»
دوازده رکعت بعد از نماز مغرب، بعد از حمد سه مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند خداي تعالي قصري از براي او بنا ميکند که ستونهاي او از ياقوت قرمز است.»
دوازده رکعت، حمد يک مرتبه، آية الکرسي دوازده مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: عطا کند خداي تعالي به او ثواب کسي را که تورات و انجيل و زبور و فرقان و هر کتابي که خدا فرستاده است بر پيغمبرانش خوانده باشد.»
دوازده رکعت، حمد يک مرتبه، آية الکرسي دوازده مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: عطا کند خداي تعالي به او ثواب کسي را که تورات و انجيل و زبور و فرقان و هر کتابي که خدا فرستاده است بر پيغمبرانش خوانده باشد.»
ده رکعت، در هر رکعت اول بعد از حمد سورهي عاديات و در رکعت دوم بعد از سورهي تکاثر (پنج تا دو رکعت).
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«بيامرزد خدا گناهانش را، و اگر عاق والدين بوده باشد راضي ميشود خداوند سبحان از او، در قبر منکر و نکير نزديکش نميآيند و نميترسانند او را، و ميگذرد بر صراط مثل برق جهنده، و نامهي عملش را به دست راستش ميدهند، و سنگين ميشود ميزانش، و عطا کرده ميشود در جنت فردوس هزار شهر.»
دو رکعت و در هر يک بعد از حمد، سورهي يس و ملک و اخلاص خوانده شود.
چهار رکعت نماز دو رکعتي، در هر يک بعد از حمد سورهي يس، ملک و اخلاص خوانده شود.
سي رکعت، در هر رکعت بعد از حمد سورهي توحيد و آيهي آخر سورهي کهف، يعني «قل انما انا بشر مثلکم» تا آخر سوره.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: کسي که اين نماز را به جاي آورد، قسم به آن کسي که نفس من به دست او است اگر گناهان او زيادتر از ستارههاي آسمان باشد بيرون نميرود از نماز مگر پاک ميشود از گناه، و مثل آن است که تمام کتابهايي که خدا نازل کرده خوانده باشد.»
دوازده رکعت، بعد از حمد هر سوره که باشد بخوان، وقتي که از نماز فارغ شدي سورهي حمد را يک مرتبه و سورهي فلق و ناس و توحيد و آية الکرسي هر يک را چهار مرتبه بخوان. بعد از تسبيحات اربعه چهار مرتبه، پس بگو: «الله ربي لا اشرک به شيئاً ما شاء الله لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم.»
از براي شب پانزدهم نمازهاي زيادي رسيده است و فضايل بسيار دارد. سي رکعت، در هر رکعت بعد از حمد،
ده مرتبه سورهي توحيد خوانده شود.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم ميفرمايد: «کسي که اين نماز را به جا آورد، آزاد ميکند او را از آتش.» و در «وسائل الشيعه» بيان شد که ثواب هفتاد شهيد را به او ميدهند.»
رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به سلمان فرمود:
«ده رکعت، در هر رکعت حمد يک مرتبه و سورهي توحيد و کافرون هر يک را سه مرتبه بخوان. وقتي که سلام نماز را دادي دستها را بلند کن به آسمان و سپس مسح کن دستهاي خود را به صورتت.»
سي رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، ده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد خارج نميشود از نماز مگر اين که عطا کرده ميشود ثواب هفتاد شهيد، و ميآيد در روز قيامت در حالي که نور او به اندازهي مابين مکه و مدينه براي اهل قيامت است و عطا ميفرمايد خدا به او بيزاري از آتش و نفاق را و برداشته ميشود از عذاب قبر.»
مثل شب قبل سي رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحيد و به همان ثواب قبل.
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، سورهي توحيد و فلق و ناس هر يک ده مرتبه.
ثواب: پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد خداي تعالي ميفرمايد به ملائکه وقتي که از نماز فارغ شد، اگر بوده باشد گناه هر آينه ميآمرزم او را به واسطهي اين نماز، و قرار ميدهد خدا بين او و بين آتش شش خندق، که فاصلهي بين هر خندقي به اندازهي فاصلهي بين آسمان و زمين بوده باشد.»
چهار رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه آية الکرسي و پانزده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: عطا ميفرمايد خدا به او از ثواب مثل آنچه عطا ميفرمايد به حضرت موسي عليهالسلام، و ميباشد از براي او به اندازهي هر حرفي ثواب شهيدي، و خداوند بر ميگرداند ملائکه را به سوي او به سه بشارت:
اين که در قيامت مفتضح نخواهد شد، دوم اين که حساب کرده نميشود، سوم اين که در قيامت داخل بهشت ميشود بدون حساب، و وقتي که در مقام حساب ميايستد خدا بر او سلام ميکند و ميفرمايد به او: «بندهي من! مترس و محزون مباش، به درستي که من از تو راضيام و بهشت مباح است از براي تو.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، پنج مرتبه سورهي قدر.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«عطا ميفرمايد او را خدا ثواب ابراهيم و يحيي و موسي و عيسي عليهالسلام و آسيبي از جن و انس به او نميرسد و خداي تعالي به نظر رحمت در او مينگرد.»
شش رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي کوثر و ده مرتبه توحيد.
ثواب: پيغمبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«امر ميکند خداي تعالي ملائکه کرام الکاتبين را که گناهان او را تا يک سال ننويسند اما تمام حسناتش را مينويسند و قسم به آن کسي که جان من به قدرت او است و قسم به آن کسي که مرا بر حق به پيغمبري مبعوث کرد کسي که مرا دوست دارد و خدا را دوست دارد اين نماز را به جا آورد و اگر عاجز از ايستادن باشد بنشيند و اين نماز را به جا آورد و به درستي که خداي تعالي مباهات ميکند به واسطهي او بر ملائکه، و ميگويد به تحقيق آمرزيدم او را.»
هشت رکعت است و در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه سورهي کافرون و بعد از فارغ شدن از نماز ده مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد و ده مرتبه استغفار.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس اين نماز را به جا آورد خارج نميشود از دنيا تا اين که جايگاهش را در بهشت ببيند، و مسلمان ميميرد، و ميباشد از براي او اجر هفتاد پيغمبر.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سورهي و الضحي.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «خداوند عطا ميفرمايد به کسي که اين ثواب را به جا آورد به هر حرفي و به هر مؤمن و مؤمني درجه در بهشت، و عطا ميکند خدا به او ثواب هفتاد حج و ثواب کسي که هزار مريض را عيادت کرده باشد و ثواب کسي که هزار حاجت مسلمي را برآورده باشد.
چهل رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، آيهي آمن الرسول و سورهي توحيد يک مرتبه.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «خداي تعالي قرار دهد از براي او هزار درجه، و نازل ميشود از آسمان هزار ملک که دستهاي خود را بلند کرده و صلوات ميفرستد بر او، گويا مراد اين که دعا ميکنند به او، و خدا سلامتي دنيا و آخرت را روزي او ميکند و مثل اين است که درک کرده باشد شب قدر را.»
بيست رکعت بين نماز مغرب و عشاء، در هر رکعت بعد از حمد آيهي آمن الرسول و سورهي توحيد يک مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کسي اين نماز را به جا آورد او و اهلش و دين و مالش و دنيا و آخرتش حفظ ميکند، و بر نميخيزد از جايش تا خدا بيامرزد او را.»
دوازده رکعت، بعد از حمد چهل مرتبه سورهي توحيد و بنا به روايتي چهار مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «ملائکه با او مصافحه ميکنند، و کسي را که ملائکه با او مصافحه کنند ايمن است از ماندن بر صراط و حساب و ميزان.»
دوازده رکعت، در هر رکعت حمد و معوذتين و توحيد
چهار مرتبه، و بعد از نماز چهار مرتبه بگويد:
«لا اله الا الله و الله اکبر و الحمد لله و سبحان الله و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم».
پس دعا کن به هر چه بخواهي.
دوازده رکعت به صورت شش نماز دو رکعتي به شرح زير است:
الف) بعد از نمازها، هفت بار سورهي حمد، ناس، اخلاص، کافرون، قدر و آية الکرسي خوانده شود.
ب) آنگاه اين دعا خوانده شود:
«الحمد لله الذي لم يتخذ ولداً و لم يکن له شريک في الملک و لم يکن له ولي من الذل و کبره تکبيراً، اللهم اني اسئلک بمعاقد عزک علي ارکان عرشک و منتهي الرحمة من کتابک و باسمک الأعظم الأعظم الأعظم و ذکرک الأعلي الأعلي الأعلي و بکلماتک التامات ان تصلي علي محمد و آله و ان تفعل بي ما انت اهله.»
دوازده رکعت، در هر رکعت حمد و هر سوره که بخواهد بخواند، و بعد از فارغ شدن از دوازده رکعت سورهي حمد را و سورهي توحيد، فلق، ناس، هر يک را چهار مرتبه بخواند و بگويد: «لا اله الا الله و الله اکبر و سبحان الله و الحمد لله و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم». چهار مرتبه: «الله الله ربي لا اشرک به شيئا». چهار مرتبه: «لا اشرک بربي احداً».
در اين شب دوازده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده
مرتبه سورهي اعلي و ده مرتبه سورهي قدر و بعد از اتمام رکعات صد مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد و صد مرتبه استغفار.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: هر کسي که اين نماز را به جا آورد، مينويسد خدا از براي او ثواب عبادت ملائکه را.
نماز اين شب، مانند نماز شب بيست و هشتم ميباشد.
ده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد سورهي توحيد ده مرتبه.
پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد عطا ميکند خدا به او در جنت فردوس هفت شهر و خارج ميشود از قبرش در حالي که صورتش مثل ماه شب چهارده بوده باشد و ميگذرد بر صراط مثل برق خاطف و نجات مييابد از آتش.»
نمازهای ماه شعبان
اين ماه بسيار شريف و منسوب به حضرت پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم است.
آن حضرت صلي الله عليه و آله و سلم اين ماه را روزه ميداشت و متصل به ماه رمضان ميکرد و ميفرمود: «شعبان ماه من است.»
و اميرالمؤمنين عليهالسلام ميفرمود:
«هر کسي روزه دارد شعبان را، براي محبت پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم و تقرب به سوي خدا، دوست دارد او را خدا و نزديکش سازد به کرامت خود در روز قيامت، و بهشت را بر او واجب گرداند.»
روايتي است از پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم، همين که هلال ماه شعبان را ميديد امر ميکرد منادي را که ندا دهد: اي اهل مدينه! من پيغمبر خدايم به سوي شما، آگاه باشيد به درستي که شعبان ماه من است، پس خدا رحمت کند کسي را که کمک کند مرا بر ماهم (مراد از اعانت او عبادت است در اين ماه.)
پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «شعبان ماه من است و رمضان ماه خدا است. پس کسي که روزه بگيرد روزي از ماه من، من شفيع او ميباشم در روز قيامت، و کسي که دو روز از ماه من روزه بگيرد، خدا گناهان گذشته او را ميآمرزد، و کسي که سه روز از ماه من روزه بگيرد، به او گفته ميشود عمل را از سر بگير.»
اعمال اين ماه زياد است از جمله نماز در شب و روز ماه شعبان.
هر پنجشنبه اين ماه دو رکعت نماز خوانده ميشود، در هر رکعت بعد از حمد، صد مرتبه سورهي توحيد و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد.
ثواب: هر حاجتي دارد از امر دنيا و آخرت برآورده ميکند.
از مولاي ما علي بن ابيطالب عليهالسلام روايت شده که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«زينت داده ميشود آسمانها در هر پنجشنبه از ماه شعبان، پس عرض ميکنند ملائکه خداي ما بيامرزد روزه داران اين روز را، و اجابت کند دعاي آنها را، پس کسي که در اين روز دو رکعت نماز، در هر رکعت سورهي حمد يک مرتبه و سورهي توحيد را صد مرتبه بخواند و بعد از سلام صد مرتبه صلوات بر محمد و آل او بفرستد، خدا هر حاجتي که دارد از امر دنيا و آخرت برآورده ميکند، و کسي که يک روز در او روزه بگيرد خدا بدن او را بر آتش حرام ميکند.»
اميرالمؤمنين عليهالسلام ميفرمايد: «شاخههاي نيکي در اين ماه نماز، روزه و... است.»
نماز شب اول ماه شعبان دوازده رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «خدا عطا فرمايد به او ثواب دوازده هزار شهيد، و مينويسد از براي او ثواب عبادت دوازده سال را، و خارج ميشود از گناهان مثل روزي که از مادر متولد شد.
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد سورهي توحيد سي مرتبه، و بعد از سلام نماز بگويد:
«اللهم هذا عهدي عندک الي يوم القيامة»
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «حفظ ميشود از ابليس و لشکر او، و خدا عطا کند به او ثواب راستگويان.»
در اين شب، صد رکعت نماز به جا آورد، در هر رکعت بعد از حمد يک مرتبه سورهي توحيد و بعد از نماز پنجاه مرتبه سورهي فاتحة الکتاب.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کسي که اين نماز را به جا آورد، دفع ميکند خداوند از او شر اهل آسمان و زمين و شياطين و سلاطين را.»
پنجاه رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد سورهي توحيد و معوذتين يک مرتبه.
ثواب: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس اين نماز را به جا آورد امر ميفرمايد خداي تعالي ملائکه کرام الکاتبين را به اين که ننويسند بر بندهي من گناهي تا سال بر او بگذرد، و قرار ميدهد از براي او نصيب و بهره در عبادت اهل آسمان و زمين و قسم به آنچنان کسي که برانگيخت مرا به حق به پيغمبري که دوري نميجويد از قيام اين شب، مگر شقي يا منافق يا فاخر، و ذکر فرمود فضيلت بسياري را.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد بيست و پنج مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
کسي که اين نماز را به جا آورد باز ميکند خدا براي او روز قيامت هشت در بهشت را، و ميبندد بر او هفت در آتش را، و ميپوشاند به او خدا هزار حله و هزار تاج.
چهل رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد بيست و پنج مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«هر کسي به جا آورد، مينويسد خدا از براي او به هر رکعتي ثواب هزار هزار سال عبادت، و بنا ميکند از براي او به هر سوره هزار هزار شهر، و عطا ميفرمايد به او خدا ثواب هزار هزار شهيد را.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پانصد مرتبه سورهي توحيد و بعد از نماز هفتاد مرتبه صلوات بفرستد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: کسي که اين نماز را به جاي آورد، خدا هزار حاجت دنيا و آخرت او را برآورده ميسازد، و خداوند به او به عدد ستارگان آسمان، شهري در بهشت عطا ميفرمايد.
چهار رکعت است، که در هر رکعت بعد از حمد پنجاه مرتبه سورهي توحيد خوانده ميشود.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «خداي تعالي روح او را بر سعادت ميگيرد، و قبر او را توسعه ميدهد و از قبر بيرون ميآيد و صورتش مثل ماه ميماند در حالتي که ميگويد «اشهد ان لا اله الا الله و ان محمداً عبده و رسوله.»
دو رکعت است، و در رکعت اول بعد از حمد، صد مرتبه سورهي توحيد و در رکعت دوم بعد از حمد، صد مرتبه آية الکرسي.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «نيست مؤمن و مؤمنهاي که اين نماز را به جا آورد، مگر آن که خدا دعاي او را مستجاب ميکند و حاجات او را بر ميآورد، و مينويسد از براي او روزي ثواب شهيد و بر او گناهي نميباشد.»
دو رکعت، در رکعت اول بعد از حمد آيهي آمن الرسول تا آخر سوره پنج مرتبه، و پانزده مرتبه سورهي توحيد، و در رکعت دوم بعد از حمد آيهي آخر سورهي کهف يک مرتبه، و پانزده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس اين نماز را به جا آورد، اگر گناهان او بيشتر از کف دريا بوده بيرون نميرود از دنيا مگر طاهر و پاک شود، مثل اين که تورات و انجيل و زبور و فرقان را خوانده باشد.»
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي نصر.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«کسي که اين نماز را به جا آورد، البته حرام ميکند خدا جسد او را بر آتش، و عطا ميکند خدا به او به هر آيه ثواب دوازده شهيد از شهداي بدر را و ثواب علماء.»
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد آية الکرسي يک مرتبه و سورهي کوثر سه مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس که اين نماز را به جا آورد، ميگويد خدا به ملائکهاش بنويسد از براي او صد هزار حسنه، و بلند کنيد از براي او صد هزار درجه، و باز کنيد از براي او صد هزار در و نبنديد براي او هرگز، و خود و پدر و همسايگانش آمرزيده ميشوند.»
هشت رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي کافرون.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «قسم به آن کسي که مرا بر حق به پيغمبري مبعوث کرد که به جا نميآورد اين نماز را مگر مؤمن مستکمل الايمان، و عطا ميکند خدا به او به هر رکعتي باغي از باغهاي بهشت.»
دوازده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي تکاثر.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، خدا گناهان چهل ساله او را ميآمرزد، و بلند ميکند از براي او چهل درجه، و استغفار ميکند از براي او چهل هزار ملک، و از براي اوست ثواب کسي که شب قدر را درک کرده باشد.»
چهار رکعت نماز به صورت دو رکعتي (مطابق دستور شب سيزدهم رجب) به جا آورد.
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سورهي والعصر.
ثواب: پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس که اين نماز را به جا آورد مينويسد خدا از براي او ثواب نمازگزاران از زمان آدم تا روز قيامت را، و بر ميانگيزاند خدا او را در حالي که صورتش از خورشيد و ماه نورانيتر بوده باشد و ميآمرزد او را.»
چهار کعت نماز به صورت دو رکعتي (مطابق دستور نماز شب سيزدهم رجب) خوانده شود.
چهار کعت نماز به صورت دو رکعتي (مطابق دستور نماز شب سيزدهم رجب) خوانده شود.
چهار رکعت مابين نماز مغرب و عشاء، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحيد، (در روايتي است يازده مرتبه) و بعد از فراغت از نماز ده مرتبه بگويد: «يا رب تب علينا» و ده مرتبه بگويد: «يا رب ارحمنا» و ده مرتبه بگويد: «يا رب تب علينا» و بيست و يک مرتبه سورهي توحيد را بخواند و سپس بگويد:
«سبحان الذي يحيي الموتي و يميت الاحياء و هو علي کل شيء قدير.»
پس ده مرتبه بگويد: «استجاب الله له و قضي حوائجه في الدنيا و الآخرة و اعطاه الله کتابه بيمينه و کان في حفظ الله الي قابل.»
ثواب: «خدا مستجاب ميکند دعاي او را، و بر ميآورد حاجات دنيا و آخرتش را، و نامهي عملش را به دست راستش ميدهد و ميباشد در حفظ خدا تا سال آينده.»
چهار رکعت نماز بخوان، در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه سورهي توحيد. پس چون فارغ شدي بگو: «اللهم اني اليک فقير...» و اين دعا در مفاتيح الجنان، اعمال نيمه شعبان آمده است.
شش رکعت نماز به صورت دو رکعتي (مطابق دستور شب سيزدهم رجب) خوانده شود.
از امام صادق عليهالسلام سؤال شد: بهترين دعاها در اين شب کدام است؟
فرمود: «هر گاه به جا آوردي نماز عشاء را، سپس دو رکعت نماز گزار، بخوان در رکعت اول حمد و سورهي کافرون، در رکعت دوم حمد و سورهي توحيد، پس چون سلام دادي، بگو: «سبحان الله» سي و سه مرتبه، و «الحمدلله» سي و سه مرتبه و «الله اکبر» سي و چهار مرتبه. سپس بگو: «يا من اليه...» که اين دعا در مفاتيح الجنان در اعمال شب نيمه شعبان آمده است.
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد يک مرتبه آية الکرسي و پانزده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «به درستي که خداي تعالي فرمود به من، کسي که اين نماز را به جا آورد عطا کنم به او مثل آنچه به تو عطا ميکنم بر پيغمبريات، و بنا ميکند از براي او در بهشت هزار قصر.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، هفتاد و يک مرتبه سورهي توحيد، و بعد از نماز هفتاد مرتبه استغفار.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس که اين نماز را به جا آورد بر نميخيزد از جايش تا اين که ميآمرزد خدا او را، و نمينويسد بر او گناهانش را.»
ده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، خدا بر ميآورد هر حاجتي که طلب کند در اين شب، اگر شقي بوده باشد قرار ميدهد او را سعادتمند، و اگر در اين سال بميرد شهيد مرده است.»
دو رکعت، بعد از حمد پنج مرتبه آيهي «قل اللهم مالک الملک» (آل عمران، آيهي 26)
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد خداوند گناهان گذشته و آيندهاش را ميآمرزد، و قبول ميفرمايد آنچه بعد از آن نماز به جا آوردند و اگر والدينش در آتش باشند آنها را خارج مينمايند.»
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه سورهي نصر.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، قسم به آنچنان کسي که مرا بر حق به پيغمبري مبعوث کرد، خارج نميشود از دنيا تا مرا ببيند در خواب، و ميبيند جايگاه خود را در بهشت، و محشور ميشود با کرام البرره.»
هشت رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، سورهي توحيد و معوذتين، يعني سورههاي ناس و فلق يک مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جاي آورد، مينويسد خدا از براي او به عدد ستارگان از حسنات، و مرتفع ميکند از براي او به همين عدد در درجات، و محو ميشود از او به همين عدد از گناهان».
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، سورهي کافرون و توحيد پانزده مرتبه.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين را به جا آورد، مينويسد خداي تعالي اسم او را در اسماء صديقين، و ميآيد در روز قيامت در زمرهي رسولان، و ميباشد در پناه خدا.»
سي رکعت، در هر رکعت بعد از حمد، يک مرتبه سورهي زلزلت.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کس که اين نماز را به جا آورد، خارج ميکند خداي تعالي غل و غش را از قلبش، و از اشخاصي است که خدا در اسلام شرح صدر به آنها داده، و بر ميانگيزاند او را خدا در حالي که صورتش مثل ماه شب چهارده بوده، و ذکر حديث ميکند.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي نصر.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، گرامي ميدارد خداوند او را به آزادي از آتش و نجات از عذاب قبر و حساب کم، و زيارت آدم و نوح و پيغمبر و شفاعت.»
ده رکعت است، در هر رکعت بعد از حمد، يک مرتبه سورهي تکاثر خوانده ميشود.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، عطا ميفرمايد خدا به او ثواب هفتاد پيغمبر.»
ده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه آيهي آمن الرسول.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جا آورد، سلامت ميدارد خدا او را از آفات دنيا و آخرت، و عطا ميکند به او شش نور در روز قيامت.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي اعلي.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که اين نماز را به جاي آورد، مينويسد خدا از براي او هزار هزار حسنه، و محو ميکند از او هزار هزار سيئه، و مرتفع ميکند از براي او هزار هزار درجه، و متموج ميفرمايد او را به تاجي از نور.»
چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد يک مرتبه سورهي توحيد و ناس و فلق.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
کسي که اين نماز را به جا آورد، بر ميانگيزاند خدا او را از قبر در حالي که صورتش مثل ماه شب چهارده ميباشد، و دفع ميکند خدا از او هوسهاي روز قيامت را.»
ده رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي تکاثر و ده مرتبه معوذتين و ده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «هر کسي که اين نماز را به جا آورد، عطا ميفرمايد خداوند به او ثواب مجتهد را، و ميزان عملش را سنگين ميکند، و حساب وي را آسان مينمايد، و ميگذرد بر صراط مثل برق خاطف.»
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي اعلي و بعد از سلام صد مرتبه صلوات.
ثواب: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «قسم به آنچنان کسي که مرا به حق به پيغمبري مبعوث کرد، به درستي که بلند ميکند خدا از براي او هزار هزار شهر در جنت النعيم، و اگر مجتمع شوند اهل آسمانها و زمين که شمارش کنند ثوابش را، نتوانند، و بر ميآورد خدا براي او هزار حاجت.»
«شهر رمضان الذي انزل فيه القرآن...؛
ماه رمضان ماهي است که قرآن در آن نازل گشته.»
رمضان ماه خدا، ماه اسلام و تسليم، ماه طهارت و پاکيزگي، ماه آزمايش و تصفيه ناخالصيها و ماه خدا است.
اعمال ماه رمضان فراوان است. يکي از اعمال اين ماه نماز است.
از امام صادق عليهالسلام روايت شده که:
«هزار رکعت نماز در تمام ماه مبارک رمضان وارد شده.»
1- دو رکعت در شب اول ماه رمضان.
2- دو رکعت نماز اول هر ماه.
3- دو رکعت در هر شب از ماه مبارک رمضان.
4- نماز در شبهاي قدر.
5- هزار رکعت در تمام شبهاي اين ماه.
6- براي هر شبي از ماه مبارک رمضان نماز مخصوصي بيان شده است.
1- دو رکعت در شب اول ماه مبارک رمضان، در هر رکعت حمد و سورهي انعام بخواند، و سؤال کند که حق تعالي کفايت کند او را و نگاه دارد او را آنچه ميترسد.
2- دو رکعت نماز اول ماه، که کيفيت آن در ماه رجب بيان شد.
3- دو رکعت در روز اول ماه، در رکعت اول سورهي حمد و سورهي فتح و در رکعت دوم سورهي حمد و هر سورهاي که خواست، ميخواند.
ثواب: حق تعالي جميع بديها را در آن سال از او دور گرداند و در حفظ خدا باشد تا سال آينده.
4- در هر شب دو رکعت نماز، که در هر رکعت آن پس از حمد سه مرتبه سورهي توحيد را ميخواني و بعد از سلام ميگويي: «سبحان من هو حفيظ لا يفعل، سبحان من هو رحيم لا يعجل، سبحان من هو قائم لا يسهو، سبحان من هو دائم لا يلهو.»
پس از آن تسبيحات چهارگانه را: «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله والله اکبر» هفت مرتبه بخوان و سپس بگو: «سبحانک سبحانک سبحانک يا عظيم اغفر لي الذنب العظيم؛
پاکي تو، پاکي تو، پاکي تو، اي بزرگ! گناه بزرگم را بيامرز.»
پس ده مرتبه صلوات بفرستد بر پيغمبر و آل عليهمالسلام.
کسي که اين دو رکعت نماز را به جا آورد، بيامرزد حق تعالي از براي او هفتاد هزار گناه.
شب نوزدهم رمضان اول شبهاي قدر است، شب قدر بهترين شبهاي سال ميباشد و شبي در خوبي و فضيلت به آن نميرسد عمل در آن از عمل در هزار ماه بهتر است. امور واقع در يک سال در زندگي هر يک از افراد انساني و رويدادهاي مربوط به آن در شب مزبور تقدير و تصويب ميشود. فرشتگان و روح (فرشته وحي) در آن شب به فرمان پروردگار به خدمت امام حجت وقت نازل ميگردند و سرنوشت يک ساله هر کس را بر حضرتش عرضه ميدارند. شبهاي 19 و 21 و 23 و يا يکي از آنها شب قدر است.
اول: شب قدر دو رکعت نماز با يک سلام (مانند نماز صبح) دارد، با اين تفاوت که در هر رکعت بعد از حمد
هفت مرتبه سورهي توحيد بخواند و پس از سلام نماز هفتاد مرتبه بگويد: «استغفر الله و اتوب اليه».
دوم: صد رکعت نماز بخواند، و ميتواند به جاي اين صد رکعت شش روز از نمازهاي قضاي خود را به جا آورد، بدين ترتيب که از ظاهر روز اول شروع نموده، و در عشاي روز ششم ختم نمايد (سه شب جمعاً 300 رکعت ميشود).
در تمام شبهاي اين ماه به ترتيب زير هزار رکعت نماز بخوان:
از شب اول تا شب بيستم در هر شب بيست رکعت: ده تا دو رکعت مانند نماز صبح، هر دو رکعت به يک سلام، از شب بيست و يکم تا آخر ماه، هر شب سي رکعت به همان روش، و در هر يک از سه شب احياء (نوزدهم، بيست و يکم، بيست و سوم) صد رکعت به ترتيب مذکور.
لازم به يادآوري است که اگر کسي نماز قضاي واجب بر گردن داشته باشد ميتواند به جاي اين نمازها قضاي نمازهاي واجب خود را بخواند، به رجاء اين که هم واجبش ادا شود و هم ثواب اين نمازهاي مستحب را ببرد، و در اين صورت کم و زياد شدن چند رکعت از عدد مذکور عيبي ندارد.
نمازهاي مخصوصي براي هر شب ماه مبارک رمضان از امام علي عليهالسلام روايت شده و ثوابهاي زيادي براي هر شبي ذکر فرمودهاند. اين نمازهاي مستحبي تماماً دو رکعت، دو رکعت خوانده ميشود و نشسته هم جايز است بخواند؛ لکن ايستاده افضل است.
چهار رکعت نماز، در هر رکعت، بعد از حمد، پانزده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند، خداي تعالي عطا کند به او ثواب راستگويان و شهداء، و تمام گناهان او را بيامرزد و روز قيامت از رستگاران باشد.»
اين نماز دو رکعت است، که در رکعت اول، سورهي حمد و سورهي فتح، و در رکعت دوم، سورهي حمد و هر سورهاي که خواست ميخواند.
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست مرتبه سورهي قدر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «خداي تعالي تمام گناهان او را ميآمرزد، رزقش وسيع ميشود و کفايت کرده ميشود کار يک سالش.»
ده رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، پنجاه مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، ندا کرده ميشود در قيامت به اين که او آزاد شدهي خداست از آتش.»
هشت رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست مرتبه سورهي قدر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند، بلند ميگردد عمل او در اين شب به عمل هفت پيغمبر از کساني که رسانيدهاند رسالات پروردگار متعال را.»
دو رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، پنجاه مرتبه سورهي توحيد و بعد از سلام، صد مرتبه صلوات.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند، روز قيامت با من وارد بهشت ميشود.»
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سورهي تبارک.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند، مثل آن است که مصادف با شب قدر شده باشد.»
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سيزده مرتبه سورهي قدر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «خداوند براي او در بهشت عدن، قصري از طلا بنا ميکند، و در امان خدا باشد تا ماه مبارک رمضان مثل همين ماه.» (يعني سال آينده.)
دو رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، ده مرتبه سورهي توحيد و بعد از نماز، هزار مرتبه «سبحان الله» بگويد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، هشت در بهشت به روي او باز ميشود، از هر دري که ميخواهد داخل شود.»
شش رکعت، بين نماز مغرب و عشاء، در هر رکعت،
بعد از حمد، هفت مرتبه آية الکرسي و بعد از نماز پنجاه مرتبه صلوات.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «ملائکه عمل او را بالا ميبرند، مثل عمل راستگويان و شهداء و صالحين.»
بيست رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سي مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «خداي تعالي رزق او را توسعه ميدهد و از رستگاران ميباشد.»
دو رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست مرتبه سورهي کوثر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند، در آن روز گناه نميکند، اگرچه شيطان کوشش خود را بکند.»
هشت رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سي مرتبه سورهي قدر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «خداي تعالي به او ثواب شکر کنندگان را عطا کند و روز قيامت از رستگاران ميباشد.»
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، 25 مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «عبور کند بر صراط، مثل برق جهنده.»
شش رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سي مرتبه سورهي زلزلت.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، خداي تعالي آسان گرداند براي او جان کندن را و سؤال منکر و نکير را.»
چهار رکعت، در رکعت اول، بعد از حمد، صد مرتبه سورهي توحيد و در رکعت دوم، بعد از حمد، پنجاه مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، عطا کرده ميشود به او چيزي را که نميداند او را مگر خدا.»
دوازده رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، دوازده مرتبه سورهي تکاثر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، از قبر خارج ميشود در حالي که خوشحال است و ندا ميکند به شهادت «ان لا اله الا الله» تا اين که وارد قيامت شود، پس امر ميشود او را به بهشت برند.»
دو رکعت، در رکعت اول، بعد از حمد، يک مرتبه سورهي توحيد، و در رکعت دوم، بعد از حمد، صد مرتبه سورهي توحيد، و بعد از سلام صد مرتبه «لا اله الا الله.»
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند عطا ميشود به او ثواب هزار هزار حج و هزار جهاد.»
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست و پنج مرتبه سورهي کوثر.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، ملک الموت به او بشارت ميدهد که خداي تعالي از او راضي است.»
پنجاه رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، پنجاه مرتبه سورهي زلزلت (بنا بر قولي يک مرتبه)
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، خدا را مثل کسي که صد حج و صد عمره به جا آورده باشد ملاقات ميکند و ساير اعمال او را همچنين قبول ميکند.»
هشت رکعت، بعد از حمد، هر سوره که بخواهي بخواني يک مرتبه.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، خدا گناه گذشته و آيندهاش را ميآمرزد.»
مثل شب بيستم است.
ثواب: فرمود: «براي او درهاي آسمان گشوده ميگردد.»
مثل شب بيستم است.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «از هر دري که بخواهد وارد بهشت ميشود.»
مثل شب بيستم است.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «براي او درهاي آسمان گشوده ميگردد و دعايش مستجاب گردد.»
مثل شب بيستم است.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، مثل کسي است که حج و عمره نموده است.»
هشت رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، ده مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس اين نماز را بخواند، براي او ثواب عابدين نوشته ميشود.»
هشت رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، يک مرتبه هر سورهاي که بخواهد بخواند.
ثواب: کسي اين نماز را بخواند، هفت در آسمان به روي او گشوده شده و دعايش مستجاب ميگردد و اجر زيادي پيش خداوند براي او است.
چهار رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، سورهي تبارک، و اگر حفظ ندارد، بيست و پنج مرتبه سورهي توحيد را بخواند.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، خدا گناهان او و پدر و مادرش را ميآمرزد.»
شش رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، ده مرتبه آية الکرسي و ده مرتبه سورهي کوثر و ده مرتبه سورهي توحيد را بخواند و صلوات بفرستد و در قولي صد مرتبه صلوات بفرستد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «خدا گناه او را بيامرزد.»
دو رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست مرتبه سورهي توحيد.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «هر کس بخواند، از رحمت شدگان حساب شده و نامهي عمل او را به اعلي عليين ميبرند.»
دوازده رکعت، در هر رکعت، بعد از حمد، بيست مرتبه سورهي توحيد و بعد از سلام، صد مرتبه صلوات.
ثواب: علي عليهالسلام فرمود: «ختم ميکند خداي تعالي براي وي به رحمت.»
ده رکعت، در هر رکعت، حمد يک مرتبه و سورهي توحيد ده مرتبه و بگويد، در رکوع و سجود ده مرتبه «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر.» بعد از هر دو رکعت، تشهد بخواند و سلام بدهد و چون از تمام ده رکعت فارغ شد و سلام داد، هزار مرتبه استغفار بگويد و بعد از استغفار سر به سجده گزارد و بگويد:
«يا حي يا قيوم يا ذالجلال و الاکرام يا رحمن الدنيا و الآخرة و رحيمهما يا ارحم الراحمين يا اله الأولين و الآخرين اغفرلنا ذنوبنا و تقبل منا صلوتنا و صيامنا و قيامنا.»
سر از سجده بر نداشته، خداوند گناهان او را ميآمرزد و روزهي ماه رمضان را از او قبول ميکند و از گناهانش ميگذرد، اگر چه هفتاد گناه کرده که هر گناه بزرگتر از گناه همهي بندگان باشد و خداوند قبول ميکند از همهي اهل آن محل عبادت آنها را، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «اي جبرييل! آيا خداوند بالخصوص اعمال او را - و بالعموم اهل آن محال را؟»
جبرئيل عرض کرد: «قسم به خدايي که تو را به پيامبري مبعوث کرده، همانا اينها از کرامات اين نمازگزار و بزرگي منزلت او پيش خداوند است، قبول ميکند از او (نمازگزار) و از آنها (اهل محال) نماز و روزه و قيام آنها را و گناهان آنها را ميبخشد و دعاي آنها را مستجاب گرداند. قسم به خدايي که مرا به حق مبعوث نموده، هر کس که اين نماز را بخواند و اين استغفار را بگويد، خداوند نماز و روزه و قيام او را قبول نموده و گناهانش را بخشيده و دعايش را مستجاب گرداند.»
رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: «اين نماز هديه است براي من و امت من از مردان و زنان، خداوند اين نماز را به احدي از پيامبران و غير از آنها که پيش از من بودند، عطا نکرده است.»
حارث اعور نقل ميکند: اميرالمؤمنين علي عليهالسلام شب عيد فطر، بعد از نماز مغرب و نافلهاش، دو رکعت نماز ميخواند، در رکعت اول، يک مرتبه حمد و صد مرتبه توحيد و در رکعت دوم يک حمد و يک مرتبه توحيد ميخواند، پس قنوت و رکوع و سجود به جاي آورده سلام ميداد و به سجده افتاده صد مرتبه اتوب الي الله ميگفت.
بعد ميفرمود:
«قسم به خدايي که جان من در دست او است، کسي اين نماز را نميخواند، مگر اين که خداوند خواستهي او را عطا ميفرمايد، اگر چه گناهانش به قدر ريگهاي بيابان باشد.»
رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «کسي که شب عيد فطر، شش رکعت نماز و در هر رکعت (بعد از حمد) پنج مرتبه قل هو الله بخواند، به همهي اهلبيت خود شفاعت ميکند، اگر چه همهي آنها مستحق جهنم باشند.»
عين همان نمازي است که در شب آخر ماه مبارک رمضان نوشته شد. ده رکعت با همان سورهها و دعاها و همان ثواب و اجر.
حارث اعور نقل ميکند: اميرالمؤمنين علي عليهالسلام شب عيد فطر، دو رکعت نماز ميخواند، در رکعت اول، بعد از حمد، هزار مرتبه توحيد و در رکعت دوم، بعد از حمد، يک مرتبه توحيد ميخواند، بعد از سلام به سجده ميرفت و صد مرتبه اتوب الي الله ميگفت و بعد از آن ميگفت: (يا ذالمن و الجود يا ذالمن و الطول يا مصطفي محمد (ص) و افعل بي کذا و کذا) به جاي کذا و کذا حاجت خود را ذکر ميکرد، وقتي که سر از سجده بر ميداشت، رو ميکرد و ميفرمود: «قسم به خدايي که جان من در دست او است، اين نماز را نميخواند و اين دعا را نميکند کسي که از خدا چيزي بخواهد مگر اين که خدا به او عطا کند.»
ده رکعت، در هر رکعت، حمد يک مرتبه و سورهي توحيد ده مرتبه و بگويد در رکوع و سجود ده مرتبه
«سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر.»
بعد از هر دو رکعت، تشهد بخواند و سلام بدهد و چون از تمام ده رکعت، فارغ شد و سلام داد، هزار مرتبه استغفار بگويد و بعد از استغفار سر به سجده گزارد و بگويد:
«يا حي يا قيوم يا ذالجلال و الاکرام يا رحمن الدنيا و الآخرة و رحيمهما يا ارحم الراحمين يا اله الاولين و الآخرين اغفر لنا ذنوبنا و تقبل منا صلوتنا و صيامنا و قيامنا.»
امام صادق عليهالسلام: اميرمؤمنان - که درود خدا بر او باد - فرمود: «هر کس در شب عيد فطر، دو رکعت نماز بخواند (در رکعت اول، يک بار حمد و هزار بار سورهي قل هو الله، و در رکعت دوم، حمد و يک بار سورهي قل هو الله احد)، چيزي از خدا نميخواهد، مگر آن که به وي عطا ميکند».
دعاي در پي اين نماز، اين است:
يا الله يا الله يا الله، يا رحمان يا الله، يا رحيم يا الله، يا ملک يا الله، يا قدوس يا الله، يا سلام يا الله، يا مؤمن يا الله، يا مهيمن يا الله، يا عزيز يا الله، يا جبار يا الله، يا متکبر يا الله، يا خالق يا الله، يا باريء يا الله، يا مصور يا الله، يا عالم يا الله، يا عظيم يا الله، يا کريم يا الله، يا حليم يا الله، يا حکيم يا الله، يا سميع يا الله، يا بصير يا الله، يا قريب يا الله، يا مجيب يا الله، يا جواد يا الله، يا واحد يا الله، يا ولي يا الله، يا وفي يا الله، يا مولي يا الله، يا قاضي يا الله، يا سريع يا الله، يا شديد يا الله، يا رؤوف يا الله، يا رقيب يا الله، يا مجيب يا الله، يا جواد يا الله.
يا ماجد يا الله، يا علي يا الله، يا حفيظ يا الله، يا محيط يا الله، يا سيد السادات يا الله، يا أول يا الله، يا آخر يا الله، يا ظاهر يا الله، يا باطن يا الله، يا فاطر يا الله، يا قاهر يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا ودود يا الله، يا نور يا الله، يا دافع يا الله، يا مانع يا الله، (يا رافع يا الله)، يا فاتح يا الله، يا نفاع يا الله، يا جليل يا الله، يا جميل يا الله، يا شهيد يا الله، يا شاهد يا الله، يا مغيث يا الله، يا حبيب يا الله، يا فاطر يا الله، يا مطهر يا الله، يا مالک يا الله، يا مقتدر يا الله، يا قابض يا الله، يا باسط يا الله، يا محيي يا الله، يا مميت يا الله، يا مجيب يا الله، يا باعث يا الله، يا معطي يا الله، يا مفضل يا الله، يا منعم يا الله، يا حق يا الله، يا مبين يا الله، يا طبيب يا الله، يا محسن يا الله، يا مجمل يا الله، يا مبدي يا الله، يا معيد يا الله، يا باري يا الله، يا بديع يا الله، يا هادي يا الله، يا کافي يا الله، يا شافي يا الله، يا علي يا الله، يا حنان يا الله، يا منان يا الله، يا ذا الطول يا الله، يا متعالي يا الله، يا عدل يا الله، يا ذا المعارج يا الله، يا صادق يا الله، يا ديان يا الله، يا باقي يا الله، يا ذا الجلال يا الله، يا ذا الاکرام يا الله، يا معبود يا الله، يا محمود يا الله، يا صانع يا الله، يا معين يا الله، يا مکون يا الله، يا فعال يا الله، يا لطيف يا الله، يا جليل يا الله، يا غفور يا الله، يا شکور يا الله، يا نور يا الله، يا حنان يا الله، يا قدير
يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا رباه يا الله، يا الله يا الله يا الله، أسألک أن تصلي علي محمد و آل محمد و تمن علي برضاک، و تعفو عني بحلمک، و توسع علي من رزقک الحلال الطيب من حيث احتسب و من حيث لا أحتسب، فاني عبدک ليس لي أحد سواک، و لا أجد احداً أسأله غيرک يا أرحم الراحمين، ما شاء الله لا قوة الا بالله العلي العظيم.
«اي خداوند، اي خداوند، اي خداوند! اي بخشاينده، اي خداوند، اي مهربان، اي خداوند، اي فرمان روا، اي خداوند، اي پاک، اي خداوند! اي بيعيب، اي خداوند! اي ايمني بخش، اي خداوند! اي حاکم، اي خداوند! اي شکست ناپذير، اي خداوند! اي مقتدر، اي خداوند! اي شکوهمند، اي خداوند! اي آفريننده، اي خداوند! اي پديد آورنده، اي خداوند! اي صورتگر، اي خداوند! اي دانا، اي خداوند! اي بزرگ، اي خداوند! اي بزرگوار، اي خداوند! اي بردبار اي خداوند! اي حکيم، اي خداوند! اي شنوا، اي خداوند! اي بينا، اي خداوند! اي نزديک،اي خداوند! اي اجابت، اي خداوند! اي بخشنده، اي خداوند! اي يکتا، اي خداوند! اي سرپرست، اي خداوند! اي وفا کننده، اي خداوند! اي سرور، اي خداوند! اي داور،اي خداوند! اي سريع، اي خداوند! اي نيرومند، اي خداوند! اي مهربان، اي خداوند! اي مراقب، اي خداوند! اي اجابت کننده، اي خداوند! اي بخشنده، اي خداوند! اي شکوهمند، اي خداوند! اي والا، اي خداوند! اي نگهبان، اي خداوند! اي فراگير، اي خداوند!
اي سرور سروران، اي خداوند! اي نخستين، اي خداوند! اي واپسين، اي خداوند! اي آشکار، اي خداوند!
اي نهان، اي خداوند! اي شکافنده، اي خداوند! اي غالب، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي مهرورز، اي خداوند! اي نور، اي خداوند! اي دفع کننده، اي خداوند! اي بازدارنده، اي خداوند! اي برافرازنده، اي خداوند! اي گشاينده، اي خداوند! اي سود رسان، اي خداوند! اي باشکوه، اي خداوند! اي زيبا، اي خداوند! اي گواه، اي خداوند! اي شاهد، اي خداوند! اي پناه دهنده، اي خداوند! اي دوست، اي خداوند! اي شکافنده، اي خداوند! اي پاک کننده، اي خداوند! اي صاحب، اي خداوند! اي توانگر، اي خداوند! اي گيرنده، اي خداوند! اي گسترنده، اي خداوند! اي زنده کننده، اي خداوند! اي ميراننده، اي خداوند! اي اجابت کننده، اي خداوند! اي برانگيزنده، اي خداوند! اي عطا کننده، اي خداوند! اي احسان کننده، اي خداوند! اي نعمت بخش، اي خداوند! اي حق، اي خداوند! اي روشنگر، اي خداوند! اي طبيب اي خداوند! اي نيکويي کننده، اي خداوند! اي زيباساز، اي خداوند! اي آغازگر، اي خداوند! اي بازآفرين، اي خداوند! اي آفريدگار، اي خداوند! اي نوآفرين، اي خداوند! اي راهنما، اي خداوند! اي کفايت کننده، اي خداوند! اي درمان کننده، اي خداوند! اي والا، اي خداوند! اي مهرورز، اي خداوند! اي نعمتبخش، اي خداوند! اي صاحب احسان، اي خداوند! اي والاقدر، اي خداوند! اي دادگر، اي خداوند! اي صاحب والايها، اي خداوند! اي راستگو، اي خداوند! اي پاداش دهنده، اي خداوند! اي ماندگار، اي خداوند! اي شکوهمند، اي خداوند! اي صاحب بزرگواري، اي خداوند! اي معبود، اي خداوند! اي ستوده، اي خداوند! سازنده، اي خداوند! اي ياور، اي خداوند! اي هستي بخش، اي خداوند! اي کارساز، اي خداوند! اي صاحب لطف، اي خداوند! اي باشکوه، اي خداوند! اي آمرزنده، اي خداوند! اي سپاس گزار، اي خداوند! اي نور، اي خداوند! اي دلسوز، اي خداوند! اي توانا، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند!
اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي پروردگار، اي خداوند! اي خداوند! اي خداوند! اي خداوند! اي خداوند! از تو ميخواهم که بر محمد و خاندان محمد درود فرستي و با رضايت خويش بر من منت بگذاري و با بردباري خويش از من درگذري و از روزي حلال و پاکيزهي خودت، از آن جا که گمان دارم و از آن جا که گمان ندارم، بر من وسعت دهي، که من بندهي توام. جز تو، کسي را ندارم و جز تو، کسي را نمييابم که از او بخواهم، اي مهربانترين مهربانان! آنچه را خداوند بخواهد، همان خواهد شد. نيرويي جز از خداي والاي بزرگ نيست» [1] .
اين شب از شبهاي با برکت و پر فضيلت است. احياء و عبادت آن استحباب اکيد دارد و کمتر از شب قدر نيست.
و اعمال آن عبارت است از:
1- غسل کردن.
2- احياء آن به نماز و دعا.
3- خواندن دعاي مخصوص.
4- زيارت قبر مطهر امام حسين عليهالسلام.
5- خواندن دعاي «يا دائم الفضل علي البريه...»
6- خواندن دو رکعت نماز مخصوص.
علي عليهالسلام فرمود: «به جا آورد دو رکعت نماز، در رکعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحيد و در رکعت دوم يک مرتبه توحيد بخواند و بعد از سلام نماز سر به سجده بگزارد و صد مرتبه بگويد: «اتوب الي الله؛ به سوي خدا باز ميگردم.»
و سپس بخواند: «يا ذا المن و الجود يا ذا المن و الطول يا مصطفي محمد صلي الله عليه و آله صل علي محمد و آله و افعل بي کذا و کذا» و به جاي آن حاجات خود را بطلبد.
ثواب: روايت است که حضرت اميرالمؤمنين عليهالسلام اين دو رکعت را به اين کيفيت به جا ميآورد و سپس سر از سجده بر ميداشت و ميفرمود: «به حق آن خداوندي که جانم به دست قدرت او است، هر که اين نماز را بخواند، هر حاجت از خدا بطلبد، البته عطا کند و اگر به عدد ريگهاي بيابان گناه داشته باشد خدا بيامرزد.»
در روايت ديگر به جاي هزار مرتبه توحيد صد مرتبه وارد شده، ليکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافلهي آن بايد به جا آورد و شيخ و سيد بعد از اين نماز اين دعا را نقل کردهاند: «يا الله يا الله يا الله...».
روز عيد فطر که يکي از بزرگترين و مهمترين اعياد اسلامي ميباشد و اعمال آن عبارت است از:
1- پرداخت زکات فطر.
2- غسل کردن.
3- جامهي نو پوشيدن و عطر زدن.
4- خواندن دعاي مخصوص.
5- خواندن دعاي ندبه.
6- خواندن نماز عيد.
کيفيت نماز عيد فطر و قربان مثل هم هستند.
نماز عيد فطر و قربان در زمان حضور امام، واجب و در زمان غيبت مستحب است.
«عيد شريف فطر، عيد است براي ضيافت الله؛ و عيد شريف قربان، عيد است براي لقاء الله.» امام خميني (ره)
اسلام داراي دو عيد رسمي است:
1- عيد فطر، که پس از پايان ماه مبارک رمضان برگزار ميشود.
جشن بازگشت از آلودگيهاي روحي و اخلاقي به فطرت پاک و نيل به مقام تقوا در مهمانسراي الهي.
2- عيد قربان، که در پايان مراسم حج (دهم ذيحجه) گرفته ميشود.
جشن قرباني کردن خودپرستي، تجمل پرستي، پول پرستي، خودبرتربيني و بازگشت از شيطان به سوي الله و صفات الهي.
براي برگزاري اين دو عيد اسلامي، مسلمانان با لباسهاي آراسته در ميداني باز و گشاده، در دشت يا صحرا گرد هم جمع ميشوند و با سرور و شادي تکبير ميخوانند:
«الله اکبر، الله اکبر» «لا اله الا الله، و الله اکبر» «الله اکبر، و لله الحمد» «الله اکبر علي ما هدانا»
و آنگاه با هم دو رکعت نماز به جا ميآورند.
نماز عيد دو رکعت است که نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، بايد پنج تکبير بگويد و بعد از هر تکبير يک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبير ديگري بگويد و رکوع رود و دو سجده به جا آورد و برخيزد. سپس در رکعت دوم چهار تکبير بگويد، بعد از هر تکبير قنوت بخواند و تکبير پنجم را بگويد و به رکوع رود.
بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
دعاي قنوت نماز عيد فطر
و آن دو رکعت است در رکعت اول حمد و سورهي اعلي و بعد از قرائت، پنج تکبير بگويد و بعد از هر تکبيري اين قنوت را بخواند:
اللهم اهل الکبرياء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوي و المغفرة اسئلک بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيداً و لمحمد صلي الله عليه و آله دخراً و مزيداً ان تصلي علي محمد و آل محمد و ان تدخلني في کل خير ادخلت فيه محمداً و ان تخرجني من کل سوء اخرجت منه محمداً و آل محمد صلواتک عليه و عليهم اللهم اني اسئلک خير ما سئلک به عبادک الصالحون اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک الصالحون؛
خداوندا! و سزاوار بزرگي، سرفرازي، بخشندگي، توانايي، بخشايش و رحتمي. سزاوار آني که به خاطر تو پرهيز کنيم و از تو آمرزش بخواهيم در روزي که براي مسلمانان عيد قرار دادهاي. و براي محمد که درود خدا بر او و دودمانش بايد، ذخيره افتخار و بلندي مقام که بر او و دودمانش درود فرستي و مرا بدانچه نيکي و سعادت است و به محمد صلي الله عليه و آله و سلم و خاندانش ارزاني داشتهاي بهرهمند سازي و از هر بدي که محمد صلي الله عليه و آله و سلم و خاندانش را خارج ساختي، رهايي دهي، درود تو بر محمد صلي الله عليه و آله و سلم و خاندانش باد.
خداوندا! از تو ميخواهم بهترين چيزي را که بندگان شايستهات از تو ميخواهند، و به تو رو ميآورم بدان گونه که بندگان شايستهات از بديها پناه آوردهاند.»
پس تکبير ششم بگويد و به رکوع برود و بعد از رکوع و سجود برخيزد به رکعت دوم بعد از حمد سورهي و الشمس را بخواند پس چهار تکبير بگويد و بعد از هر تکبيري آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تکبير پنجم بگويد و به رکوع برود پس نماز را تمام کند و بعد از سلام، تسبيح حضرت زهرا عليهاالسلام بفرستد.
1- نماز عيد فطر و قربان در زمان حضور امام عصر (عج) واجب است.
2- نماز عيد فطر و قربان در زمان غيبت مستحب است.
3- وقت نماز عيد از اول آفتاب روز عيد تا ظهر.
4- مستحب است که قبل از نماز عيد، غسل نماييم.
5- نماز عيد، سورهي مخصوصي ندارد. بهتر است که در رکعت اول آن، سورهي 91 (شمس) و در رکعت دوم سورهي 88 (غاشيه)، يا در رکعت اول سورهي 87 (اعلي) و در رکعت دوم سورهي 91 (شمس) خوانده شود.
6- نماز عيد، اذان و اقامه ندارد و به جاي آن سه بار گفته ميشود: «الصلوة.»
7- پس از نماز، امام جماعت در برابر مردم قرار ميگيرد و مانند نماز جمعه رجاءً در دو نوبت سخنراني ميکند و در ضمن پند و اندرز و بيان مسائل سياسي و اجتماعي، در عيد فطر احکام زکات فطر، و در سخنراني عيد قربان احکام ذبح و قرباني و موارد مصرف آنها را بيان مينمايد.
ذيالقعده از ماههاي حرام است که در جاهليت مورد احترام بوده و اسلام نيز آن را گرامي داشته است. اين ماه به اجابت دعا معروف است.
ر اين که ندا شود به او از آسمان: اي بندهي خدا! عمل را از سر بگير که توبهي تو قبول شد و گناهانت آمرزيده شد و دشمنان او در روز قيامت از او راضي شوند و با ايمان بميرد و دلش گرفته نشود و قبرش گشاده و نوراني گردد و والدينش از او راضي شوند و مغفرت شامل والدين او و ذريهي او گردد و توسعهي رزق پيدا کند و ملک الموت در وقت مردن با او مدارا کند و به آساني جان او بيرون شود.»
دو رکعت در وقت چاشت، در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سورهي و الشمس، و بعد از سلام نماز بخواند: «لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم.»
پس دعا کند و بخواند: «يا مقيل العثرات اقلني عثرتي يا مجيب الدعوات اجب دعوتي يا سامع الاصوات اسمع صوتي و ارحمني و تجاوز عن سيئاتي يا ذا الجلال و الاکرام يا ارحم الراحمين.»
اين ماه از ماههاي شريف است. چون اين ماه داخل ميشود صلحاي صحابه و تابعين اهتمام عظيم در عبادت ميکردند.
دههي اول اين ماه بسي فضيلت و شرافت دارد، اين دهه ايامش ايام معلومات است که در قرآن مجيد ذکر شده است: «و يذکروا اسم الله في ايام معلومات.»
از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم مروي است که: «عمل خير و عبادت در هيچ ايامي نزد حق تعالي محبوبتر از اين دهه نيست.»
دههي اول اين ماه بسيار با ارزش است تا آنجا که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودهاند: «روزهايي پاکتر از اين دهه، نزد خداوند نيست.»
1- روزه گرفتن نه روز اول اين دهه.
2- در هر شب از دههي اول ما بين نماز مغرب و عشاء دو رکعت نماز به جا آورد، در هر رکعت پس از حمد سورهي توحيد و سپس اين آيه را بخواند:
«و واعدنا موسي ثلثين ليلة و اتممناها بعشر فتم ميقات ربه اربعين ليلة و قال موسي لأخيه هارون اخلفني في قومي و اصلح و لا تتبع سبيل المفسدين»
تا شريک ثواب حاجيان گردد، بدون اين که از ثواب آنان چيزي کاسته شود.
«ما به موسي، سي شب مهلت داديم و ده شب ديگر بر آن افزوديم و ديدار با خدايش چهل شب کامل گرديد. موسي به هارون برادرش گفت: جانشين من در ميان قبيلهام باش، آرامش را برقرار ساز و پيروي از راه بدکاران مکن.»
روز بسيار مبارکي است و در آن چند عمل وارد است:
اول روزه، که ثواب زياد دارد، دوم نماز.
نماز حضرت فاطمه عليهاالسلام که آن چهار رکعت است به دو سلام، مثل نماز اميرالمؤمنين عليهالسلام، در هر رکعت حمد يک مرتبه و توحيد پنجاه مرتبه و بعد از سلام تسبيح آن حضرت بخواند و بگويد:
«سبحان ذي العز الشامخ المنيف، سبحان ذي الجلال البانخ العظيم، سبحان ذي الملک الفاخر القديم، سبحان من يري اثر النملة في الصفا سبحان من يري وقع الطير في الهواء، سبحان من هو هکذا و لا هکذا غيره.»
دو رکعت نماز پيش از زوال به نيم ساعت، در هر رکعت
حمد يک مرتبه و هر يک از توحيد و آية الکرسي و قدر، ده مرتبه.
چون وقت زوال شد، زير آسمان رود و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نيکو به عمل آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز بخواند، در رکعت اول بعد از حمد سورهي توحيد و در رکعت دوم بعد از حمد سورهي کافرون بخواند، به گناهان خويش اقرار و اعتراف نمايد و آنگاه بگويد: «سبحان الذي في السماء...».
نماز عيد قربان، همان گونه که در عيد فطر گذشت.
شب عيد غدير شب با شرافتي است. سيد در اقبال دوازده رکعت نماز به يک سلام به کيفيتي مخصوص براي اين شب با دعايي نقل کرده است.
دو رکعت نماز بخواند و بعد به سجده رود و صد مرتبه «شکراً لله» بگويد، سپس سر بردارد و اين دعا را بخواند:
«اللهم اني اسألک...»
يکي ديگر از نمازهاي مستحبي که خيلي ارزش دارد، نماز روز عيد غدير است. اين نماز دو رکعت است که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي توحيد و ده مرتبه آية الکرسي و ده مرتبه سورهي قدر خوانده ميشود و بهتر است اين نماز نزديک ظهر به جا آورده شود و قبل از آن غسل انجام گيرد.
ثواب: امام صادق عليهالسلام فرمود: «کسي که اين نماز را بخواند ثواب صد هزار و صد هزار عمره را ميبرد و هر حاجتي از خدا درخواست کند، خداوند آن را برآورده مينمايد».
دو رکعت نماز است (مثل نماز صبح) که بعد از آن هفتاد بار استغفار گفته شود.
دو رکعت، در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سورهي توحيد و ده مرتبه آية الکرسي، و بعد از سلام نماز ميگويي:
«اللهم ما عملت هذه السنة من عمل نهيتني عنه و لم ترضه و نسيته و لم تنسه و دعوتني الي التوبة بعد اجترائي عليک اللهم فاني استغفرک منه فاغفر لي و عملت من عمل يقربني اليک فاقبله مني و لا تقطع رجائي منک يا کريم.»
کسي که اين عمل را به جا بياورد، شيطان ميگويد واي بر او، آن چه زحمت کشيدم و خسته شدم براي گمراه کردن او در اين سال، تمام را به گفتن اين کلمات خراب کرد و سال گذشته شهادت ميدهد براي او که به خير ختم کرد اين سال را!
محرم ماه غصه و اندوه اهلبيت عليهمالسلام و ماه اقامهي تعزيه و مجالس سوگ به خاطر بزرگداشت ياد حسين عليهالسلام و يارانش و برخورداري از هدف و انگيزهي قيام آنان و آشنا شدن به روح مذهب و مرام حسين و پي بردن به دعوتهاي آموزندهي قرآن و مکتب تشيع و تربيت روح ملت با روش و طريقت سرور آزادگان است.
از امام رضا عليهالسلام روايت است که:
«چون ماه محرم داخل ميشد، پدرم را کسي خندان نميديد.»
از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم روايت شده: «در شب اول ماه محرم دو رکعت نماز بخواند و در هر رکعت بعد از حمد يازده مرتبه سورهي توحيد را بخواند.»
ثواب: خواندن اين نماز و روزه داشتن روزش، موجب امنيت است و کسي که اين عمل را انجام دهد، گويا تمام سال مداومت بر کار نيک داشته است.
سيد در اقبال براي اين شب چند نماز ذکر فرموده است. از جمله صد رکعت، در هر رکعت حمد و توحيد بخواند.
از حضرت امام رضا عليهالسلام منقول است که: حضرت رسول صلي الله عليه و آله و سلم روز اول ماه محرم دو رکعت نماز ميخواند و چون فارغ ميشد دستها را بلند ميکرد و اين دعا را سه دفعه ميخواند:
«اللهم انت الاله القديم و هذه سنة جديدة فاسئلک فيها العصمة من الشيطان و القوة علي هذه النفس الامارة بالسوء؛
بارالها! تو خداي قديم و جاوداني و اين سال، سال نو است. از تو ميخواهم که از شيطان مصون بمانم و بر نفس اماره چيره گردم.»
براي اين شب، دعا و نمازهاي بسيار با فضيلتهاي بسيار نقل شده است. از جمله چهار رکعت نماز، در هر رکعت بعد از سورهي حمد، پنجاه بار سورهي اخلاص خوانده شود، پس از پايان نماز هفتاد مرتبه بگويد:
«سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم.»
چهار رکعت در آخر شب، در هر رکعت بعد از حمد، آية الکرسي و توحيد و فلق و ناس را ده مرتبه بخواند و بعد از سلام صد مرتبه توحيد را بخواند.
سيد در اقبال براي اين شب دعا و نمازهاي بسيار با فضيلتهاي بسيار نقل کرده، از جمله صد رکعت نماز در هر رکعت، يک مرتبه حمد و سه مرتبه توحيد بخواند و بعد از نماز نيز فرموده ذکر خدا بسيار کند و صلوات بسيار بفرستد.
دو رکعت، در رکعت اول بعد از حمد سورهي فتح، و در رکعت دوم بعد از حمد سورهي توحيد، و بعد از سلام صد مرتبه صلوات بفرستد و صد مرتبه بگويد: «اللهم العن آل ابيسفيان» و صد مرتبه استغفار کند، سپس حاجت خود را بخواهد.
دو رکعت نماز، در رکعت اول بعد از حمد، سه مرتبه سورهي کافرون، و در رکعت دوم بعد از حمد سه مرتبه سورهي توحيد.
دو رکعت نماز کند، در هر رکعت بعد از حمد، ده مرتبه سورهي قدر و ده مرتبه سورهي توحيد، و بعد از سلام در مصلاي خود بنشيند و اين دعا را بخواند: «اللهم انت حي لا تموت....»
سيد بن طاووس نقل کرده است که: «در اين ماه در هر وقت که خواهد چهار رکعت نماز بخواند، يعني به دو سلام. در رکعت اول بخواند بعد از حمد يک مرتبه آية الکرسي و بيست و پنج مرتبه سورهي قدر، و در رکعت دوم بعد از حمد، يک مرتبه سورهي تکاثر و بيست و پنج مرتبه سورهي توحيد، و در رکعت سوم بعد از حمد يک مرتبه سورهي کافرون و بيست و پنج مرتبه سورهي فلق، و در رکعت چهارم بعد از حمد يک مرتبه سورهي نصر و بيست و پنج مرتبه سورهي ناس، و بعد از سلام هفتاد مرتبه بگويد:
«سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر»
و هفتاد صلوات. پس سه مرتبه بگويد:
«اللهم اغفر للمؤمنين و المؤمنات»
پس سر به سجده گزارد و بگويد سه مرتبه: «يا حي يا قيوم يا ذا الجلال و الاکرام يا الله يا رحمن يا رحيم يا ارحم الراحمين.»
پس هر حاجت که دارد از حق تعالي طلب نمايد. هر که چنين کند خدا خودش را و مالش را و زنان و فرزندان او را و دين و دنياي او را تا سال ديگر حفظ کند و اگر در اين سال بميرد بر شهادت بميرد، يعني ثواب شهيدان داشته باشد.
مستحب است در روز اول هر ماهي نماز خوانده شود.
وقتش از اول صبح تا مغرب و آن دو رکعت است، در رکعت اول بعد از حمد سي مرتبه سورهي توحيد، و در رکعت دوم بعد از حمد سي مرتبه سورهي قدر بخواند و پس از نماز به مقدار امکانش تصدق بدهد، اميد است که سلامت جان خود را در آن ماه از خداوند بخرد.
مولف: عباس عزيزي