نماز؛ پاد زهر کبر در مکتب فاطمی
بیتردید، اگر بدانیم در خطبه آتشین فدک چه گنجینهای نهفته است، در مسیر شناخت دین و اهل بیت (علیهمالسلام) گام بلندی برداشتهایم. این خطبه، تنها یک دفاع شخصی نیست؛ به تعبیر حکیمانه آیتالله جوادی آملی، "خطبهای در سطح خطبههای امیرالمومنین (ع)" است. این سخن، عصاره تفکر اهل بیت و تفسیری زنده از قرآن کریم است.
یکی از نکات درخشان و ژرفی که بانوی بزرگ اسلام، صدیقه اطهر (سلامالله علیها)، در این خطبه به آن اشاره میفرمایند، پاسخ به این پرسش بنیادین است: "خداوند چرا نماز را واجب کرد؟"
چه رازی در این فریضه الهی نهفته که حدود صد آیه از قرآن کریم و هزاران روایت از معصومین (ع) به توصیف و تبیین آن اختصاص یافته است؟
حضرت فاطمه زهرا (س) در پاسخ، نور معرفت را بر قلب میتابانند و ریشه اصلی این حکم را آشکار میسازند: نماز برای "تنزیه و پاکسازی انسان از کبر" است.
آنچه شیطان را به ورطه هلاکت کشاند و او را از درگاه رحمت الهی راند، همان "کبر" بود.
همچنین، آنچه انسان را در مسیر شیطان قرار میدهد، از توحید جدا میکند و مانع از آن میشود که موحدی راستین باشد، همین رذیله اخلاقی است. هر گناهی، چه کوچک و چه بزرگ، از سرچشمهای نشأت میگیرد و آن سرچشمه، چیزی نیست جز "کبر".
این حقیقت را امیرالمومنین علی (ع) نیز در خطبه قاصعه با شکوه تمام تبیین میفرمایند و آثار شوم تکبر را برمیشمرند. اکنون با این دریافتی از زبان مادر امامان، پاسخ پرسش همیشگی"چرا باید نماز بخوانم؟" آشکار میشود: نماز، دارویی است برای "جدا شدن از کبر" .
انسان نمازگزار، به تعبیر صدیقه کبریا، انسانی است موحد که اوج زندگیاش را به بندگی خداوند متعال اختصاص داده است. او با هر رکوع و سجود، بار دیگر عهد خود را با پروردگارش تجدید میکند و خود را از گردونۀ تکبر به خاکستان عبودیت میرساند.
پس بیایید پیوندمان را با نماز، این معجزه الهی برای مبارزه با کبر و شیطان، استوارتر سازیم.
مرکز تخصصی نماز