ارائه توسط ستاد اقامه نماز
جامع آيات و احاديث موضوعى نماز
نماز جمعه ، حج فقرا
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
الجمعة حج المساكين
نماز جمعه حج فقرا است . (كنزالعمال ج 7، ص 707، ح 21031).
علت نامگذارى جمعه
قال الباقر - عليه السلام -
ان الله - عزوجل - جمع فيها خلقه لولاية محمد و وصية فى الميثاق فسماه يوم الجمعة لجمعه فيه خلقه
خداوند در آن روز خلق خود را جهت گرفتن پيمان براى ولايت حضرت محمد (ص ) و وصى اش على (ع ) جمع نمود و سپس به خاطر گرد آمدن مخلوقاتش در آن روز آن را جمعه نامگذارى كرد.(اصول كافى ، ج 3، ص 415 مستدرك الوسائل ، ج 6 ص 59).
وجوب نماز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
رواح الجمعة واجب على كل محتلم
برهر مكلف رفتن به نماز جمعه واجب است . (كنز العمال ، ج 7، ص 725، ح 21119).
بهترين روزها
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان من افضل ايامكم يوم الجمعة
همانا از بهترين روزهاى شما روز جمعه مى باشد. (كنزالعمال ، ج 7، ص 708، ح 21037).
انتخاب روز جمعه
قال ابوعدالله - عليه السلام -
ان النار اختار من كل شى ء شيئا فاختار من الايام يوم الجمعة
خداوند از ميان هر نوع از موجودات فردى ، را (به عنوان بهترين فرد) برگزيده و از ميان روزها، جمعه را انتخاب نمود. (كافى ، ج 3 ص 413).
شنيدن اذان نماز جمعه :
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
الجمعة على من سمع النداء
كسى كه نداى اذان نماز جمعه را بشنود نماز جمعه بر او واجب است . (كنزالعمال ، ج 7، ص 723، ح 21100).
بزرگداشت روز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اطرفوا اهاليكم فى كل يوم جمعة بشى ء من الفاكهة حتى يفرحوا بالجمعة
روز جمعه براى خانواده خود ميوه تازه بخريد، جمعه را گرامى دارند. (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 61).
اذان در روز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اذا اذن المؤ ذن يوم الجمعة حرم العمل
چون مؤ ذن روز جمعه اذان گويد، كار حرام گردد. (كنزالعمال ، ج 7، ص 723، 1211).
امام جمعه و عمامه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان الله تعالى و ملائكته يصلون على اصحاب العمائم يوم الجمعة
خداوند و ملائكه بردارندگان عمامه در روز جمعه درود مى فرستد. (كنزالعمال ، ج 7، ص 735، ح 21166).
نماز جمعه ، حج فقيران
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
حج فقراء امتى الجمعة
نماز جمعه حج فقيران امت من است . (كنزالعمال ، ج 7، ص 716، ح 21068).
فضيلت ذكر در روز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
تسبيحة يوم الجمعة افضل من الف تسبيحة فى غير يوم الجمعة
تسبيح و ذكر در روز جمعه ، بهتر از هزار تسبيح در غير آن مى باشد. (كنزالعمال ، ج 7، حديث 21057).
فضيلت دو ركعت نماز در روز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ركعتان فى يوم الجمعة افضل من الف ركعة فى غير يوم الجمعة
دو ركعت نماز در روز جمعه ، بهتر از هزار ركعت نماز در غير روز جمعه است . (كنزالعمال ، ج 7، حديث 21057).
آفت مخالفت با نماز جمعه
قال على - عليه السلام -
ثلاثة ان كنتم خالفتهم فيهن ائمتكم هلكتم : جمعتكم و جهاد عدوكم و مناسككم
اگر در سه چيز با رهبران و پيشوايان خود مخالفت ورزيد، هلاك خواهيد شد:
1 - نماز جمعه
2 - جهاد با دشمن
3 - مناسك حج (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 7).
مصادف با روز حساب
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
يوم الجمعة فهو يوم يجمع الله فيه الاولين و الاخرين يوم الحساب
روز جمعه مصادف با روز حساب است كه خداوند در آن روز اولين و آخرين مخلوق خويش را گرد مى آورد. (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 41).
صدقه در روز جمعه
قال الباقر - عليه السلام -
ان الصدقة تضاعف فى يوم الجمعة
پاداش صدقه در روز جمعه دو برابر است . (مستدرك الوسائل ، ج 7، ص 187).
ثواب اعمال خوب و بد
قال الباقر - عليه السلام -
الخير و الشر يضاعف يوم الجمعه
پاداش كار خوب و كيفر اعمال بد در روز جمعه دوبرابر مى گردد. (مستدرك الوسائل ج 6، ص 60).
راه تشويق براى نماز جمعه
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اشتروا لصبيانكم اللحم و ذكروهم يوم الجمعة
با سياستهاى تشويقى ، اهميت روز جمعه را به فرزندانتان يادآورى كنيد. (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 99).
جمعه بهترين روز
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
خير يوم طلعت عليه الشمس يوم الجمعة
بهترين روزى كه خورشيد بر آن مى تابد، روز جمعه است . (كنزالعمال ، ج 7، ص 711 ح 21051).
بهترين ايام
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
افضل الايام عند الله يوم الجمعة
بهترين روزها نزد خداوند، روز جمعه است . (كنزالعمال ، ج 7، ص 707، ح 21033).
حج تهيدستان
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
الجمعة حج الفقراء
نماز جمعه ، حج تهيدستان است .(كنزالعمال ، ج 7، ص 707، ح 21032).
روز شايسته
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اذا كان يوم الجمعة نادت الطير الطير و الوحش الوحش و السباع السباع سلام عليكم هذا يوم صالح
چون روز جمعه شود، پرنده پرنده را، وحشى وحشى را، و درنده درنده را ندا داده و مى گويد سلام بر شما امروز روزى شايسته است . (مستدرك الوسائل ، ج 6، 65).
جمعه ، عيد مسلمان
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان هذااليوم جعله الله عيدا اللمسلمين
به درستى كه خداوند اين روز (جمعه ) را براى مسلمانان عيد قرار داده است . (كنزالعمال ، ج 7، حديث 21055).
وجه تسميه جمعه
قال الصادق - عليه السلام -
سميت الجمعة جمعة لان الله جمع الخلق لولاية محمد -صلى الله عليه وآله - و اهل بيته
از اين رو جمعه ((جمعه ))خوانده شد كه خداوند آفريدگان را در آن روز براى ولايت پيامبر و دوستانش - صلوات الله عليهم - گرد آورد. (مستدرك الوسائل ج 6، ص 59).
توجه فرشتگان به نماز گزاران در نماز جمعه
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
اذا كان يوم الجمعة كان على كل باب من ابواب المسجد ملئكة يكتبون الاول فالاول فاذا جلس الامام طوار الصحف و جاءوا يستمعون الذكر
چون در روز جمعه فرا رسد، بر درب هر مسجدى ملائكه مى نشينند و نام مردم را به ترتيب ورود اول و دوم و سوم مى نويسند تا وقتى كه امام جمعه در جايگاه خود قرار مى گرفت پرونده ها را جمع مى كند و به ذكر (خطبه ها) گوش فرا مى دهند. (بحارالانوار، ج 89، ص 12، مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 38).
تكريم مؤ منان
قال الصادق - عليه السلام -
ان الله اكرم المؤ منين بالجمعة
همانا خداوند - تبارك و تعالى - مؤ منان را به وسيله نماز جمعه گرامى مى داشت . (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 5).
فريضه نماز جمعه
قال الباقر - عليه السلام -
صلوة الجمعة فريضة و الاجتماع اليها الامام العادل فريضة
نماز جمعه و شركت در آن و با حضور امام عادل ، واجب است . (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 8)
چرا ((جمعه ))مى نامند؟
عن ابى حمزه بن عن جعفر - عليه السلام - قال له رجل :
كيف سميت الجمعة ؟ قال : ان الله - عزوجل - جمع فيها خلقه لولاية محمد و وصية فى الميثاق فسماه يوم الجمعة لجمعه فيه خلقه
بوحمزه مى گويد: مردى به امام صادق - عليه السلام - عرضه داشت : ((چگونه است كه روز جمعه ، جمعه ناميده شد))؟ فرمود: خداوند - عزوجل - در روز جمعه ، خلق خويش را جهت گرفتن پيمان براى ولايت حضرت محمد (ص ) و وصى اش على - عليه السلام - جمع نمود و سپس به خاطر گرد آمدن مخلوقاتش در آن روز، آن را جمعه نامگذارى كرد. (اصول كافى ، ج 3، ص 415).
نماز جمعه واجب است
عن النبى -صلى الله عليه وآله - قال :
ان الله كتب عليكم الجمعة فريضة واجبة الى يوم القيامة
همانا خداوند نماز جمعه را تا روز قيامت بر شما واجب كرد. (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 6).
جمعه و تعطيلى كارها
قال جعفر بن محمد عن ابيه - عليه السلام -
بينما رسول الله -صلى الله عليه وآله - قائما يخطب يوم الجمعة ، و كان سوقا يقال لها البطحاء، و كانت بنوسليم تجلب اليها السبى ، و الخيل و الغنم ، و كانت الانصار اذا تزجوا ضربوا، بالكبر و المزمار، و اذا سمعوا ذلك خرج الناس اليهم و تركوا رسول الله قائما فعيرهم الله بذالك فانزل الله تعالى : و اذا راءوا تجارة او لهوا انفضوا اليها و تركوك قائما قل ما عندالله خير من اللهو و من التجارة و الله خيرالرازقين
امام صادق (ع ) از پدر بزگوارش نقل مى كند: هنگامى كه رسول خدا (ص ) ايستاده و خطبه مى خواند، در مدينه بازارى بود كه به آن بازار بطحاء مى گفتند وقبيله بنى سلمى روز جمعه به آن بازار برده ، اسب ، و گوسفند مى آوردند، و انصار براى تبليغ (كالا) ساز و دهل مى نواختند، نمازگزاران چون آن صدا را شنيدند، به سوى بنى سليم شتافته و پيامبر را (در حال خطبه خواندن ) رها نمودند، خداوند به خاطر اين كار، آنان را سرزنش نمود و در اين رابطه اين آيه را نازل فرمود: هنگامى كه تجارت يا لهوى ، (صداهاى ياد شده ) را ببينند و بشنوند، به سوى آن رفته و تو را (در حال خطبه خواندن ) ايستاده رها مى نمايند بگو: ((آنچه نزد خداست بهتر از تجارت و لهو مى باشد و خداوند بهترين روزى دهندگان است )). (مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 24).
اهميت نماز جمعه
قال رسول الله - -صلى الله عليه وآله -:
ان الله سبحانه فرض عليكم الجمعة فى عامى هذا، فى شهرى هذا، فى ساعتى هذه ، فريضة مكتوبة ، فمن تركها فى حياتى و بعد مماتى الى يوم القيامة ، جحودا لها و استخفافا بحقها فلا جمع الله شمله ، و لا بارك الله فى امره الا لا حج له ، الا لا صدقه له ، الا لا بركة له ، الا ان يتوب ، فان تاب الله عليه ،
خداوند نماز جمعه را بر شما در همين سال و همين ماه و همين ساعت ، واجب كرد، فريضه اى كه ثبت شده است هر كس در حال حيات و پس از مرگ من تا روز قيامت آن را از روى انكار و سبك شمردن حق آن ترك كند، خدا هرگز كار او را سامان نداده و مبارك نگرداند. آگاه باشيد كه براى او نماز، حج صدقه ، و بركتى نيست مگر آن كه توبه كند پس اگر توبه كرد، خدا هم توبه اش را مى پذيرد، و (با رحمت به سوى او مى نگرد) مستدرك الوسائل ، ج 6، ص 10. 11).
تاريخچه نماز جمعه
قال ابن عباس :
ان اول جمعة جمعت فى الاسلام بعد جمعة فى مسجد رسول الله -صلى الله عليه وآله - بالمدينة لجمعة جمعت بجواثاء قرية من قرى عبدالقيس
ابن عباس گويد: پس ازجمعه اى كه پيامبر (ص ) در مدينه باز نماز جمعه برپا كرد، ولين جمعه اى كه در اسلام پايه نهاده شد، در ((جواثاء))(روستايى از روستاهاى بحرين و عثمان گفته است ) از روستاهاى عبدالقيس بود. (سنن ابى داود، ج 1، حديث 644/1068).
مولف: عباس عزيزى
