■ مجموعه مقالات سیمرغ حکمت (قسمت اول)
مجموعه یادداشتهای قائم مقام ستاد اقامه نماز با عنوان سیمرغ حکمت(قسمت۱)
مجموعه یادداشتهای دکتر سید احمد زرهانی قائم مقام ستاد اقامه نماز با عنوان سیمرغ حکمت منتشر شد.
این مجموعه شامل ۳۰ شماره می باشد که در اولین شماره از یادداشتهای سیمرغ حکمت، رهیافت از پیام مقام معظم رهبری به سی امین اجلاس سراسری نماز و نقش مهم طلایه داران ترویج فرهنگ نماز برای گسترش نماز از نگاه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است.
در ادامه، اولین شماره از مجموعه یادداشتهای سیمرغ حکمت را مطالعه می کنید:
سیمرغ حکمت(شماره ۱)
با استعانت از خداوند حکیم در این نوشتار از زاویه و نگرش مدیریتی ابعادی از سی پیام حکیمانه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی امام سیدعلی خامنه ای متع الله المسلمین بطول بقائه به اجلاس سراسری نماز در سه دهه اخیر مورد بررسی قرار می گیرد..هدف از این کار استخراج بایدها و قواعد توسعه فعالیت های فرهنگی و اجرایی جهت تقویت و تعمیق حرکت اقامه نماز و ترویج معارف آن فریضه الهی است.اهل نظربا مطالعه دقیق تر پیام ها می توانند نکات دیگری هم استنباط کنند.وقتی عارف بصیر و عالم متبحر و جهان دیده ای در جایگاه ولی فقیه ارائه طریق می کند به حکم عقل باید فرصت را مغتنم شمرد و ضمن فهم درست پیام ها برای تحقق مفاد آنها برنامه ریزی کرد. .با تحریر این یاداشت ها تلاش می شود که مسیرهای اجرایی و برنامه های برخاسته از این پیام های نورانی تبیین شود تا خادمان نماز بر اساس ریل گذاری مقام معظم رهبری حرکت کنند و آب زلال را از سرچشمه بنوشند.رهیافتها از این پیام ها برخی ارشادی و روشنگرانه است و برخی با ظرافت بر اجرا و اقدام های معینی تمرکز دارد.از هر دو دسته برای اصلاح امور می توان بهره گرفت.
پیش از این هم همکاران کارهای مشابهی انجام داده اند که نیاز به تکمیل دارد .در آینده نیز کسانی می توانند عمیق تر کندوکاوهایی در پیام های ولی امر مسلمین در حوزه نماز داشته باشند و نکات متفاوتی را به دست آورند.آنچه که مهم است ایجاد تحول و سازماندهی حرکت های نو بر مبنای این پیام هاست.از این رو از دست اندرکاران امور اقامه نماز در ستاد و دستگاه های اجرایی کشور انتظار می رود که پیوند فعالیت های نمازی خود را با این سخنان حکیمانه رهبری استحکام بخشند و برنامه های خود را بر وفق آنها نوسازی و روزآمد کنند. برای ورود به این مبحث نگارنده از آخرین پیام حضرت آقا کار را آغاز می کند و ان شاءالله بتدریج تا پیام نخستین به نگارش رهیافت ها می پردازد. تبدیل هست ها به بایدها در عرصه فرهنگ نماز کارگشاست. ممکن است در انجام این مطالعه و بازخوانی ما به برخی از قصورهای خود در عمل به رهنمودهای امام المسلمین واقف شویم. همین استشعار هم موهبت است و به لطف الهی میتواند منشاء اصلاح و تحول شود.
رهیافت از پیام رهبر فرزانه انقلاب اسلامی از سی امین اجلاس سراسری نماز
۱-سنت مبارک
بزرگداشت نماز و برگزاری اجلاس های سراسری نماز با اهتمام عالم مجاهد و روش بین حجت الاسلام و المسلمین قرائتی یک سنت مبارک و درخور قدردانی است. این سخن حکیمانه نشان میدهد که استادان حوزه و دانشگاه و صاحب نظران باید کماکان در میدان ترویج معارف نماز همت گمارند و در مسیر تکریم نماز و توسعه برنامه های پژوهشی و آموزشی مرتبط با آن برنامه ریزی کنند. استمرار برگزاری اجلاس های نماز در سطوح ملی و استانی با محتوای مناسب از لوازم ادامه این سنت مبارک است. یکی از برکات برپایی اجلاس سراسری نماز تولید علم از طریق تحریر مقالات و تالیف کتب و ایجاد انگیزه در مردم و مدیران جامعه برای آسیب شناسی و رفع کاستی هاست.
۲-نماز مسبب حیات جامعه
در نگرش رهبر نماز یک نیاز معمولی نیست بلکه مثل روح برای بدن و هوا برای تنفس و مقوم ادامه زندگی است. از این سخن روشن استنباط می شود که کارگزاران نظام اسلامی نماز را باید در جایگاه حیات بخش آن ببینند و اقامه آن را بر همه امور مقدم بشمارند و با توجه به جایگاه نورانی نماز آن را مهم ترین و نخستین الزام در حکومت صالحان بدانند. هنوز هم افرادی پیدا می شوند که با تساهل از کنار نماز می گذرند و برای اقامه آن در محیط کار تسامح می کنند. این رهنمود رهبری هشداری برای تحول در رفتار آنان است. آیه شریفه الذین ان مکناهم فی الارض اقامواالصلاه… نشان می دهد که در حکمرانی اسلامی نخستین رسالت اقامه نماز است.
۳- حق تقدم در ترویج نماز با جوانان
متولیان و متصدیان امور نسل نو و دستگاه های فرهنگی جامعه باید در ترویج نماز در بین نوجوانان و جوانان همت گمارند. دختران و پسران در محیط خانه و مدرسه و دانشگاه و میادین ورزشی و مراکز فرهنگی و هنری و مساجد باید از فرصت آموختن معارف نماز بهره مند شوند. امروزه دشمنان از طریق فضای مجازی و رسانه های نو در پی استحاله تفکر و منش آینده سازان کشورند و با حمایت مراکز استعماری برنامه ریزی می کنند. عقل سلیم اقتضاء می کند تا سازمانهای فرهنگی و دینی و تربیتی جامعه نسل نو را دریابند و تحول بیافرینند.کم کاری در این زمینه تبعات اجتماعی دارد.
۴- مخاطبان اقیمواالصلاه و رسالت ها
برجسته ترین طلایه داران ترویج فرهنگ نماز برای گسترش این نعمت الهی در بین آینده سازان و نقش مهم آنان از نگاه رهبری بدین قرارند:
الف: خانواده و خانه که اولین محیط آموزشی و تربیتی کودکان است.
شخصیت کودک در دامان والدین شکل می گیرد و کوک باید در فضای صمیمی و عاطفی خانه با مفاهیم و ادبیات دینی بتدریج آشنا شود و موحد پرورش یابد. خانه ای که به مسجد راه داشته باشد گرفتار بحران اخلاقی نمی شود. کودکان فطرت توحیدی دارند و شکوفایی این ودیعه الهی مرهون اهتمام پدر ومادر است. مطالعات نشان می دهد اغلب نماز خوانان نماز را از مادر یاد گرفته اند و نقش مادران در معماری شخصیت و رشد متوازن فرزندان از بدیهیات است. خداوند می فرماید : وامر اهلک بالصلاه و اصطبر علیها ترغیب فرزندان به اقامه نماز نیاز به مداومت و شکیبایی دارد.
ب: مدرسه که محل تعلیم و تربیت نسل نو و جایگاه پرورش شخصیت دینی فرزندان ملت است
معلم و مدیر و مربی امورتربیتی در مدرسه با رفتار درست و آموزش احکام و اذکار و آثار و فلسفه نماز و تشویق دانش آموزان برای حضور در نماز جماعت البته بدون اکراه نقش مهمی برعهده دارند.رعایت موازین تعلیم و تربیت اسلامی و اصول روانشناسی کودک و نوجوان در برانگیختن کودکان و نوجوانان جهت روی آوردن به نمازخانه و مسجد کارساز است.دعوت از یک روحانی فاضل و آشنا با علوم تربیتی برای امامت مدرسه بر رونق اقامه نماز می افزاید.گنجاندن معارف نماز در برنامه آموزش خانواده توسط انجمن اولیا و مربیان مدارس هم راهگشاست. وجاهت معنوی وآراستن نمازخانه مدرسه و سپردن امور آن به دانش آموزان بازده تربیتی مناسبی دارد. در مدارسی که معلمان محبوب در نماز جماعت حاضر می شوند به نحو بهتری اسباب شرکت دانش آموزان هم فراهم می گردد.برگزاری مسابقات هنری وکتابخوانی با موضوع نماز آثار مناسبی دارد.
ج: دانشگاه که جایگاه رشد مغزهای متفکر و متخصص و مدیران آینده است.
دانشگاه محل تحقیق و فهم چرایی امور است و استادان و نمایندگان رهبری در دانشگاه باید با زبان دانشگاه با دانشجویان از دین سخن بگویند و خود دانشجویان هم باید با تعمق و تدبر در آیات قران و مطالعه احادیث و مجالست با اهل علم فلسفه احکام و اهمیت اقامه نماز را دریابند. کاهل نمازی در طیفی از نسل نو ناشی از فقدان شناخت کافی از مبداء ومعاد و غفلت از حکمت ارسال رسل است که باید همراه با سایر اصول مذهب از کودکی با استدلال تعلیم داده شود. تشکلهای داشجویی می توانند با ترویج جهان بینی توحیدی و آموزش مستدل اصول دین فضای معنوی مراکز علمی را تلطیف و تنزیه کنند. این تصور عامیانه که علم انسان را از دین بی نیاز می کند ریشه استعماری دارد و منسوخ است. پیوند حوزه های علمیه با مدارس و دانشگاه ها بر دایره روشنگری و دین باوری می افزاید.
د: محیط ها و اماکن ورزشی که در تامین سلامت و نشاط نسل نو اثر سازنده دارند.
ورزش و تربیت بدنی از لوازم رشد و تامین سلامت و نشاط فرزندان ماست.اماکن ورزشی ماهیت تربیتی و فرهنگی دارند. اسلام به عنوان مکتب مدافع تندرستی به سلامت جسم و جان و تامین سعادت دنیا و آخرت مردم توجه دارد. ایجاد فضای معنوی در ورزشگاهها با اقامه نماز جماعت با شرکت مربیان و قهرمانان و ورزشکاران از امور ضروری به شمار می آید و نشر اخبار مصور آن توسط رسانه ملی آثار ارزنده ای به ارمغان می آورد. ورزشکارانی که بعد از درخشش و توفیق سجده شکر به جای می آورند اسوه های تربیتی نسل جدید قلمداد می شوند.
ه: عالمان این که نقش ارشادی بارز دارند و با حضور در مدارس و مساجد و دانشگاه در بیان فلسفه و آثار و احکام نماز رسالت مهمی ایقا میکنند.
تعامل اهل علم با آینده سازان بسیار خوش بازده است. یکی از شگردهای دول استکباری و نهاد های خبرپراکنی وابسته به استعمار ایجاد شکاف بین عالمان دین و جوانان است. حضور آگاهانه علماء در مراکز ورزش و هنری و آموزشی برای اقامه نماز جماعت و تعلیم معارف آن و روشنگری و تبیین حقایق راه متقنی برای خنثی کردن خدعه های بیگانگان و روشن کردن چراغ ذکرالهی در دلهاست.
حوزه های علمیه با راه اندازی دوره های آموزش امام جماعت و تجهیز ائمه جماعت مدارس و مساجد به علوم تربیتی و جامعه شناسی و ارتباطات و فناوری اطلاعات در تحکیم ارتباط نسل نو با دین نقش تاریخی بزرگی بر عهده دارند.
و: بسیج و همه واحد های آن که در مساجد و دستگاه ها و محله ها جایگاه مردمی ویژه ای دارند و از امکانات مناسبی برای فرهنگ سازی برخوردارند.
فرهنگ و منش بسیجی از دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است. بسیج همه جا حضور دارد و در کنار مردم است.بسیجیان به عنوان پرچم داران اقامه نماز می توانند در معیت علمای دین نسل نو را با مساجد مانوس کنند و به ترویج فرهنگ و معارف نماز کمک کنند. اقامه نماز جماعت با شکوه در ایام الله و راه پیمایی اربعین نیاز به ابتکار و اهتمام بسیجی دارد. یکی از رسالتهای مهم بسیج بازنگری در تمکن و اثرگذاری واحدهای خود در ترویج فرهنگ و معارف نماز و نوسازی برنامه های جاری است.
ز: گروه های جهادی و جهاد سازندگی که در اقصا نقاط کشور حضور راهگشا و سازنده دارند و به ملت خدمت می رسانند.
گروه های جهادی از رویشهای انقلاب به شمار می آیند وقدرت فرهنگی ممتازی دارند. در هم آمیختن خدمات عمرانی با برنامه های فرهنگی و تعلیم معارف نماز باعث استحکام عقاید دینی بهره وران می شود.
۵-سایر رسالت های عمومی مخاطبان اقیمواالصلاه
الف: ترویج نماز در بین نسل جوان و نوجوان به منزله یک نعمت الهی
ب : نشان دادن و پیمودن راههای آموختن و برگزاری نماز و کیفیت بخشیدن به اقامه آن
ج: پرجاذبه کردن اقامه نماز و مسجد و تمرکز بر حضور قلب و توجه به معانی نماز و آموزش احکام آن فریضه الهی
مجموعه این رهنمود ها نشان می دهد که مخاطبان اقیمواالصلاه کاربزرگی بر عهده دارند و در آموزش و تعلیم فرهنگ نماز در بین نسل نو باید از جاذبه های فرهنگی و هنری بهره گیرد و ترویج نماز با کیفیت و تحول آفرین را سرلوحه کار خود قرار دهند.این سخنان رهبریمعظم انقلاب به منزله شاقولی را برای سنجش میزان کاردرستی و درستکاری ماست
سید احمد زرهانی
قائم مقام ستاد اقامه نماز
منبع: ستاد اقامه نماز