آيا عادلانه است قبولى كليه اعمال، به نماز وابسته باشد؟
اگر معناى درست اين حديث درك نشود، اين اشكال وارد است؛ ولى اگر دقت گردد و معناى عميق حديث به درستى فهميده شود، خواهيد ديد كه اين معيار كاملاً عادلانه است. توضيح اين كه: نماز مقبول، شرايطى دارد؛ از جمله اين كه مكان، لباس و آب وضو و غسل غصبى نباشد. بنابراين نماز با تمام زندگى انسان مرتبط است؛ يعنى، شاخصى است كه مىتوان مطلوب بودن و الهى بودن يك زندگى را با آن سنجيد.
اگر درآمد كسى حلال و طيب نباشد و باآن درآمد خانه و لباس و غذا تهيه كند، آيا نمازش قبول است؟
آيا انفاق از آن مال و يا به زيارت و حج رفتن با آن مال، قبول درگاه الهى قرار مىگيرد؟
از همين جا درمىيابيم كه نماز معيارى است كه قبولى اعمال ديگر را نيز مىتوان با آن سنجيد. پس اگر نماز قبول باشد، كارهاى خوب ديگر نيز قبول است و اگر مردود باشد، چنان بر مىآيد كه اشكال ريشهاى در اعمال وجود دارد.
براى مثال: آمپرهاى يك وسيله نقليه، نشان دهنده سلامت و يا اشكال در كار موتور آن وسيله است. نماز نيز نشان دهنده سلامت اعمال و يا خرابى ديگر اعمال است. اگر كسى توانسته است نماز خود را از ريا و سُمعه دور نگه دارد، قادر خواهد بود در بقيه عبادتها و كارها نيز اين ويژگى را حفظ كند؛ چون نماز وظيفهاى است كه شبانه روز با آن مرتبط هستيم. بنابراين نماز شاخصى است كه همه اعمال ديگر با آن سنجيده شده و محك زده مىشود.
