نقش نماز و دعا در زندگی

■ نقش نماز و دعا در زندگی

نقش نماز و دعا در زندگی

مطالعه تاریخ زندگی بشر نشان می دهد هر زمان و هر جا بشر وجود داشته، نیایش و پرستش هم وجود داشته اما شكل عبادت و معبود او متفاوت بوده است.

انسان در حال پرستش، از وجود محدود خویش پرواز می كند و با حقیقتی می پیوندد كه در آن نقص و كاستی و فنا و محدودیتی وجود ندارد.

از طرف دیگر شاید بهترین راه برای شناسایی ارزش یك عمل، بیان كردن رابطه آن با عبادت باشد.

دعای خالص عبادت است و دعا، عبادت خالص است.

كلمه مخ را در كتب لغت خالص كل شی بیان كرده اند.

اصولا عبادت اگر ناخالص باشد عبادت نیست و عبادت و ناخالصی باهم سازگار نیستند.

چرا تا این حد برای دعا ارزش و اهمیت قائل شده اند و همه را تشویق و ترغیب به دعا كردن می كنند؟

پیش از این باید با مفهوم دعا آشنا شد محور معانی دعا خواندن است خواندن و صدا زدن همراه با خواست و طلب، چنان كه در كتب لغت، دعا را خواندن، ندا كردن، كمك خواستن، پرسش كردن، فریادرس خواستن، نیایش كردن، ستودن، بندگی و عبادت كردن معنا كرده اند.

معانی گوناگون دعا در آیات قرآن عبارت از:

۱- خواندن و خواستن

۲- كمك خواستن

۳- دعوت، تشویق و ترغیب كردن

۴- پرستش كردن نماز عمود دین و معراج مومن

پرستش یعنی چه؟ پرستش یعنی حالتی كه انسان از ناحیه باطنی خود به حقیقتی كه او را آفریده است و خود را در قبضه قدرت او می بیند توجه داشته باشد و خودش را نیازمند و محتاج او بیند.

عبادت اساسا قطع نظر از هر فایده و اثری كه داشته باشد خود یكی از نیازهای روحی بشر است و انجام ندادن آن موجب عدم تعادل و اضطراب در روح می باشد.

در میان عبادات، نماز از جایگاه ویژه ای برخورداراست به گونه ای كه این عمل به عنوان ركن و اساس دین معرفی شده و این جایگاه رفیع به خاطر نقش و جایگاه و تاثیرگذاری شگرف آن در آرامش روح و روان، دور نگه داشتن انسان از پلیدی ها و آثار ویژه تربیتی آن است.

گاهی انسان برای رسیدن به یك هدف زحمات زیادی متحمل می شود، اما كسی را نمی بیند كه به زحمت او ارج نهد و از او قدردانی كند این ناسپاسی او را به شدت رنج می دهد و در حالت اضطراب و نگرانی فرو می برد اما هنگامی كه احساس كند كسی از تمام تلاش ها و كوشش های او آگاه است و به آن ارج می نهد جای نگرانی برایش باقی نمی ماند.

اضطراب فكری و تنش های روانی از بیماری های مهلكی هستند كه بشریت قرن حاضر را تهدید می كنند.

روان كاوان و دانشمندان می كوشند تا راه های كاهش بار فكری انسان ها را پیش بینی كنند و برای مقطعی به فكر و روان او استراحت دهند.

نماز اگر با شرایط باطنی و ظاهری انجام شود نه تنها ذهن را در مدار تمركز می نهد بلكه درون را نورانی و با صفا می كند و اگر انسان حضور قلب و توجه در نماز را به خوبی درك كرده باشد توان آن را پیدا می كند كه در یك لحظه تمام قوای ذهنی را متوجه یك چیز بكند و در نماز این تمرین را به دفعات انجام داده است.

انسان طالب كمال و سعادت خویش است می خواهد هم در دنیا و هم در آخرت سعادتمند گردد و سعادت و كمال انسان در پرستش خداوند و اطاعت او نهفته است، چرا كه ممكن الوجود زمانی به كمال می رسد كه به واجب الوجود بپیوندد و نماز،این اكسیر عظیم، عبارت است از: تلاش و جلوه معنوی اشرف مخلوقات در پیشگاه خالق اكبر در نماز، گفتارها و كردارها، همه برای تواضع و خشوع در مقابل حضرت حق تعالی هستند و توجه به قدرت لایزال حضرت حق و تمسك و توكل انسان نماز گزار بر آن منبع عظیم است و با یاد او آرام و استوار است.

اگر انسان نماز را با شرایطی كه شرع مقدس بیان فرموده و توصیه كرده است انجام دهد، خصلت ها و فضیلت های انسانی در وجودش زنده می شوند و انسان را به سوی تربیت عالی بشری رهنمون می گردند.

در مجموع برای نماز می توان ویژه گی هایی به شرح ذیل قایل شد:

نماز باعث روشنی دل، امید و نشاط، جلب رحمت پروردگار، مانع زشتی و منكر.

فلسفه دعا: فلسفه دعا در سه بخش قابل توضیح است: فلسفه و هدف نهایی از دعاكردن اجابت نیست.

اصولا اجابت و گرفتن پاسخ یكی از فواید مهم دعا است ولی هدف نبوده و نیست، بنابر دلایل زیر:

۱- اگر فلسفه و هدف دعا فقط اجابت باشد، از هر كسی كه بتواند خواهش ما را اجابت كند می توان درخواست كرد و این با روح توحید كه نفی عبودیت غیر خداست مخالف است.

۲- اگر فلسفه و هدف دعا، اجابت و گرفتن حاجت و پاسخ باشد و خداوند سبحان فقط بدین منظور فرمان به دعا داده باشد، دیگر تاخیر در اجابت معنی ندارد و تاخیر در اجابت از جانب خدای حكیم كاری عبث و بیهوده است كه صد البته چنین نیست در مجموع فلسفه دعا، از بین بردن روح اكبر و استكبار در انسان است و كبر و برتری طلبی همراه با غرور بیجا عامل مهم دعا نكردن و عدم درخواست شخص از خداوند متعال می باشد تا آنجا كه شخص خود را بالاتر از آن می داند كه در مقابل خداوند سر بر خاك نهد و با زاری و دشتهای باز همچون گدایان از او چیزی بخواهد.

اصلا او خود را بالاتر از آن می داند كه خواهش و تمنا كند و این همان كبر است نكته دیگر آن كه دعا عامل توجه به توحید باریتعالی و یاس از غیر خدا است.

اصولا همه انسانها در تمام ادوار تاریخ، اكثرا اعتقاد به مبدا خالق داشته اند، اما در شناخت و پیروی از او دچار انحراف گشته اند.

شریك قرار دادن برای او، واسطه قرار دادن برای رسیدن و پیوند با او و با نقض خدایی به آنچه لیاقت خدایی ندارد از جمله این انحرافات است.

نتیجه:

خلاصه آن كه نماز (عبادت با عظمت) انسان را در ابعاد گوناگون وجودی اش تربیت می كند و از او انسانی كامل و بلند مرتبه می سازد و او را به سوی سعادت دنیوی و اخروی رهنمون می گرداند.

هدف از دعا كردن نیز توجه به همین امر مهم است و دعا كننده ای كه به توحید بی توجه باشد دعایش، دعا نیست و مورد قبول واقع نخواهد شد.

خداوند دعای كسی را پاسخ می دهد كه از همه چیز، به جز خداوند مایوس شده باشد و رجا و امیدش فقط به پروردگار باشد.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :
اشتراک گذاری در کلوب اشتراک گذاری در  فیس بوک اشتراک گذاری در تویتر اشتراک گذاری در افسران

نوع محتوا : مقاله
تعداد کلمات : 1038 کلمه
1396/1/27 ساعت 14:46
کد : 857
دسته : آثار تربیتی نماز
لینک مطلب
کلمات کلیدی
عبادت خالص
دعا در آیات قرآن
اساس دین
تربیت عالی بشری
فلسفه دعا
هدف از دعا
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز