تاثیر انیمیشن ها در رشد فرهنگ نماز در بین کودکان و نوجوانان

■ تاثیر انیمیشن ها در رشد فرهنگ نماز در بین کودکان و نوجوانان

تاثیر انیمیشن ها در رشد فرهنگ نماز در بین کودکان و نوجوانان

مقدمه
و من احسن قولا ممن دعا الی الله[۱]
«امروز رسانه‏ها در دنیا فکر، فرهنگ، رفتار و در حقیقت هویت فرهنگى انسان ها را القاء مى‏کنند.»[۲]
بیش از ۳۲ درصد از جمعیت کشور را کودکان و نوجوانان بین ۲ تا ۱۸ ساله تشکیل می دهد[۳] این امر بیانگر اهمیت آگاهی از نیازمندی های اعتقادی، اعمال عبادی، اخلاقی، روحی، جسمی، عاطفی، اجتماعی، تفریحی و آموزشی این مقاطع سنی می باشد.
«پاره ای (قسمت مهمی) از نیازهای اطلاعاتی افراد را نیازهای مذهبی و دینی تشکیل می دهند. این دسته از نیازها در اهداف نظام آموزش جایگاه ویژه ای داشته و در سلسله مراتب نیازهای مازلو از آن به عنوان نیازهای ایمنی و خود شکوفایی یاد می شود»[۴] و «ترقی و رشد شخصیت انسان به اندوختن دانش، عالم شدن، پیشرفت فن آوری و افزایش ثروت محدود نیست بلکه رشد ظرفیت های معنوی، ارتقاء روحی و  اخلاقی، اساس ترقی و تعالی است»[۵]  و این مهم، خود به خود حاصل نخواهد شد مگر این که نسل پیشین در مقابل نیاز های نسل کودک و نوجوان درک درستی داشته و در مقابل آن احساس مسئولیت داشته باشد.

رسانه های الکترونیکی بیشترین وقت کودکان را در انحصار خود دارد و کارتون ها و انیمیشن ها نقش فوق العاده مهم در سرگرمی ها و انتقال میراث فرهنگی و فکری و شکل گیری شخصیت کودکان و نوجوانان و چگونگی تربیت و اعمال و رفتارها را در بزرگسالی دارد. انیمیشن ها با تصویرسازی و الگوسازی مناسب، بهترین و قدرتمندترین ابزار برای فرهنگ سازی و زیر ساخت های شیوه و سبک زندگی در جامعه است. که در صورت ذائقه سازی صحیح و تولید برنامه های پرمحتوا، آموزنده و جذاب در آن ها می توان، مفاهیم دینی، علی الخصوص آموزه های نماز را به کودکان و نوجوانان به روشی صحیح به ویژه به صورت غیرمستقیم منتقل کرد. متاسفانه در تولید برخی از کارتون ها برای کودکان و نوجوانان، اهتمام خاصی به القای مفاهیم اساسی دین اسلام مانند اصول اعتقادات و مناسک و فروع دین به ویژه اهمیت، آثار و احکام نماز که همراه کودکان و نوجوانان از سنین تکلیف تا آخر عمر می باشد،  داده نمی شود. لذا  این مسئله پیش خواهد آمد که در آینده عمل به دین و مفاهیم آن کمتر شده و سرپیچی از دستورات و احکام دین از جمله سبک شمردن نماز در جامعه شایع گردد.
اهمیت ترویج نماز در انیمیشن ها
حضور موثر و انکار ناپذیر دین در تاریخ زندگی بشر، شناخت دینی را به یکی از اصلی ترین سرچشمه های معرفت تبدیل کرده است و از طرفی هم دغدغه ی درونی و دل مشغولی دایمی همه ی دین داران واقعی این است که نسل جدید و آینده، جامعه ای مومن به ارزش ها و عامل به احکام باشند. شکل گیری شخصیت دینی به معنی برخورداری از ویژگی های خاص مطابق با معیارهای تعالیم دینی مرهون آموزش های مستقیم و غیر مستقیم در هریک از جنبه های معرفتی انسان ها است که از بستر خانواده با عملکرد مثبت والدین و امور تاثیر گذار آغاز و در مدرسه، دانشگاه و جامعه استمرار پیدا می کند.
بیان گهر بار حضرت رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله که فرمودند: «من تعلم فی شبابه کان بمنزله النقش فی الحجر» هر کس که در نوجوانی  دانشی را یاد بگیرد مانند حکاکی در سنگ است(یعنی ماندگاری نسبتا ثابتی دارد)[۶] و سخن بسیار بلند حضرت علی علیه السلام که فرمودند: «العلم فی الصغر کالنقش فی الحجر» یادگیری در دوران کودکی مانند حکاکی و نقش در سنگ است[۷] گویای استقرار مستمر علوم و مفاهیم دینی مانند نماز در اذهان پاک و منزه کودکان و نوجوانان است این همان احیا ی معارف و مفاهیم دینی است. حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: خداوند بیامرزد کسی را که امر ما را احیا کند، یعنی تعالیم (علوم از جمله فقه، دانش ها، محاسن اخلاقی و معارف) ما را انتشار دهد و به دیگران بیاموزد. چون هرگاه مردم زیبایی ها و عمق کلام ما را دریابند، از آموزه های ما پیروی خواهند کرد.« فان الناس لو علموا محاسن کلامنا لاتبعونا»[۸] در این راستا، انتخاب قالب هنری، اعتقاد و اعتنا به مفاهیم دینی، اصلی مهم و اساسی در ارائه ی این گونه مطالب به کودکان و نوجوانان به شمار می رود.
راه های دریافت مفاهیم نماز و پرورش نسل نو بر اساس فرهنگ نماز
بدیهی است کودکان و نوجوانان از دو راه مستقیم و غیر مستقیم مفاهیم دینی را در یافت می نمایند و بهترین شیوه برای تاثیر گذاری در فراگیران روش غیر مستقیم است چرا که این محیط را خود شان با علاقه و اختیار خویش انتخاب می کنند.
 کارتون ها، بازی های رایانه ای، برنامه های تلویزیون به طوراعم، برنامه های کودک ونوجوان به طوراخص وکتاب ها، از جمله ی محیط های غیر مستقیم می باشند که در یاد دادن، انتقال و القاء نقش نماز و آثار فرهنگی و اجتماعی آن و پرورش نسل نو بر اساس فرهنگ نماز و سبک زندگی سالم دینی  به این مخاطبین خاص فوق العاده موثر خواهد بود.
انیمیشن ها به جهت داشتن فضای فانتزی و برخورداری از رنگ آمیزی های متنوع مورد توجه و جالب، از جذاب ترین و دوست داشتنی ترین برنامه ها برای کودکان و نوجوانان هستند.
ویژگی های دوران کودکی و نوجوانی
وجود نیازها و امکانات ویژه در کودکان و نوجوانان و داشتن ذهنی شفاف و زود جذب، نگه دارنده با تاثیر پذیری عمیق، ماندگار[۹] و پردامنه، منقاد وآینده ساز، ولی کم تجربه، پاک وخالی الذهن بودن از رذایل ومنکرات، شتاب کننده ی در کارهای خوب و خیر[۱۰] و دارای قلبی لطیف[۱۱] و آماده ی پذیرش هر بذری[۱۲] موجب می شود که به آنان توجه بیشتری گردد. به خاطر همین خصوصیات است که در هر برهه ای از زمان،  دشمنان با تاثیرِ مزمن، متوالی و مستمر بر این قشر، آینده ی ملتی را متحول می کردند.
درست است که کودکان دارای محدودیت تجربه، زبان و دقت تفکیک می باشند(از نظر  فکری نمی توانند مدت زیادی تفکر نموده و یا در تفکیک سره از ناسره و حق از ناحق با مشکل مواجه هستند) و قدرت دریافت رویدادهای مختلف را در یک زمان ندارند و ممکن است درک درستی از مطلب را نداشته باشند ولیکن مطالب چه صحیح و چه باطل، در لایه های ذهن آنان نقش می بندد. لذا با توجه به این محدودیت ها، ویژگی های خاص و نیازهای کودکان در سنین مختلف می طلبد که بزرگسالانِ آگاه و دلسوز، هنرمندانه و مبتکرانه راه صحیح ورود و خروج در مسائل دینی از جمله تبیین محاسن نماز را به طور درست و دقیق در اختیار این گروه قرار دهند تا علاوه بر عمیق کردن بینش نسبت به ماهیت انسان و ساختن خود از طریق اقامه نماز، جامعه را در نیل به کمال و سعادت رهنمون گردند. باید پذیرفت که در شرائط امروزی پرداختن به مفاهیم دینی و اعتقادی به ویژه نماز، نیازمند آگاهی و درایت بیشتری نسبت به گذشته می باشد. چراکه اولا دین ستیزان و مغرضان، با بهره گیری از انواع رسانه ها و هنر در تمامی زمینه های مربوط به شئون انسانی با همه ی امکانات شیطانی، سعی در گمراه کردن افکار جامعه ی اسلامی به ویژه کودکان و نوجوانان دارند و ثانیا تا گذشته ای نه چندان دور، کودک از دامان خانواده، اصول، مبانی و مفاهیم دینی را فرا می گرفت و به مرور زمان، این اصول و مبانی در  وجود او نهادینه می شد و تخطی از آن ندامت و پشیمانی را به دنبال داشت و همین احساس نیز،  پایبندی بیشتر به مبانی دینی از همه مهمتر اقامه نماز را موجب می شد. اما با گذشت زمان و ظهور فن آوری های نوین اطلاع رسانی و گسترش و نفوذ آن در زندگی مردم و دسیسه های بدخواهان، امروزه شاهد آن هستیم که به آسانی و سادگی گذشته، قادر به تاثیر در تبلیغ مبانی دینی و اعتقادی نمی باشیم و از سوی دیگر، عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی در حوزه ی تبلیغات دینی نیز مزید بر علت شده است تا اذعان کنیم که در عصر فن آوری اطلاعات که هر روز ترفند و حربه ای تازه برای دین گریزی تدارک دیده می شود با مشکلات عدیده ای روبرو شویم.
نکته ای که در اینجا باید به آن اشاره کرد و مورد توجه روان شناسان نیز می باشد آن است که کودک، هنگام تماشای کارتون، خود را در قالب شخصیت های کارتونی می گنجاند در این راستا کارتون ها باید ضمن فراهم کردن زمینه های اندیشیدن و شناخت پیرامون مفهوم متعالی رشد و کمال انسان و القای مفاهیم متعالی دین الهی و آسمانی اسلام مخصوصا نماز و سبک زندگی بسیار متعادل و رشد دهنده در اثر اقامه ی صحیح  نماز، به کودکان و نوجوانان، طوری طراحی شوند که موجبات تجلّی فطرت و شخصیت همه جانبه ی کودکان و نوجوانان را فراهم آورده و در مسیر به فعلیت رساندن استعدادهای درونی و نهانی آنان کاملا موثر عمل کنند. تا آنان با عمده ترین و بهترین شیوه های پرستش و عبادت خدا و رسیدن به خدا وند یکتای متعال آشنا شده و ثابت قدم باشند تا در نتیجه با انجام فرائض به ویژه اقامه ی نماز به حضرت حق نزدیکتر گردند.
« یکی از مهمترین ساحت های دین ، ساحت ادبی و هنری است دین، هنر و ادبیات ارتباط تنگاتنگ وگسترده باهم دارند. تولستوی در کتاب «هنر چیست» با ارائه ی تعریفی از «هنر» و « ادراک دینی» به بیان رابطه ای از دین و هنر در جامعه پرداخته و معتقد است که «هنر و ادبیات مانند سخن و زبان، وسیله ی مفاهمه یا ارتباط جهت حرکت پیشرو آدمی به شمار رفته، پیشرفت جامعه را به سوی کمال فراهم می سازند »[۱۳].
 اهتمام در یاد دادن مسائل و احکام نماز از جمله اهمیت و چرایی خواندن نماز، آداب وآثار نماز، آداب وضو، نماز اول وقت، نمازجماعت، نماز جمعه، حضور قلب در نماز، سبک شمردن نماز، آیات و احادیث نماز به صورت ساده و جذاب سبب می شود که کودکان با نماز آشنا شده و در نوجوانی و زمان بلوغ به نماز شوق و رغبت زیادی بدهند. چرا که مغزکودک با کمک حواس موجود در بدن، همچون دوربین عکاسی است که از هر چیزی که در برابر آن قرار می گیرد، عکس بر می دارد و از همه مهمتر حتی در دوران جنینی صدا ها را می شنود و در حد درک خود تجزیه و  تحلیل می نماید از این رو مستحب است وقتی طفل در رحم مادر قرار دارد وی را با آیات قرآن آشنا ساخته زمانی که متولد می شود در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه[۱۴] بخوانند، تا ندای الله اکبر و لا اله الا الله و یگانگی خدا از همان ابتدای تولد در جان و دل کودک نهادینه شده و او را با توحید آشناتر سازد و از دریای معارف طرفی ببندد.
اجر و پاداش سازندگان انیمیشن ها
ارزش کار تولید کنندگان انیمیشن ها در صورتی که در جهت قرب الی الله بوده و رشد دهنده ی اعتقادات دینی در کودکان ونوجوانان، ازجمله ترغیب کننده ی به نماز وشکوفا کننده ی وجدان اخلاقی در راستای شکر منعم و دفع خطر حتی احتمالی هم باشد بسیار زیاد است و خدمت گذاری به روح و عقل انسان ها با خدمت گذاری به بدن آنان به هیچ وجه قابل مقایسه نیست حضرت پیامبر صلی الله علیه و اله وسلم در رابطه ی با ارزش خدمت کردن به بدن می فرمایند یا علی اگر یک نفر، گرسنه ای را سیر کند ثواب بنده آزادن کردن دارد اما در راستای خدمت به جان و هدایت حتی یک انسان، آن حضرت خطاب به حضرت علىعلیه السلام فرمود:لان یهدى اللّه بک رجلاً واحدًا خیر لک ممّا طلعت علیه الشّمس.[۱۵]در صورتى که خداوند یک نفر را به دست تو هدایت کند، بر آنچه آفتاب بر آن می تابد بهتر است.
بنا بر این انجام هر گونه تلاش و کوشش در راستای تکون متعالی در مسیر فطرت پاک کودکان و نوجوانان و القای اندیشه های دینی توسط دست اندر کاران تولید انیمیشن به آنان، هر گز دور از عنایات و توجهات باریتعالی نبوده و از سوی دیگر نیز آینده ی آنان را بیمه و مصون خواهد نمود که در این بین، تولید انیمیشن هایی برمبنای داستان های واقعی و حقیقی قران کریم و معصومین علیهم السلام در رابطه با اهمیت اقامه ی نماز و نقش آن در زندگی نوجوانان و جوانان،  ثبات و ماندگاری خاصی دارند.
تعریف انیمیشن:
هنر حرکت بخشیدن به اشیای بی جان را انیمیشن گویند  این واژه از لغتanima  به معنی «نفس زندگی» منشق است به تعریف دیگر پویانمایی یا انیمیشن(به انگلیسی: Animation) نمایش سریع و متوالی تصاویری از اثر هنری دوبعدی، یا موقعیت‌های مدل‌های واقعی، برای ایجاد توهم حرکت است.
تعریف ادب:
یعنی ظرافت و زیبایی یک رفتار و هیات نیکویی که شایسته است رفتار مطابق آن باشد. ادب زیبایی رفتار است.[۱۶] ادب به معانی فرهنگ، دانش، هنر، حسن معاشرت و حسن محضر، آزرم و حرمت آمده است.
آداب جمع ادب: رسوم، عادات و روش های پسندیده[۱۷] را گویند. آداب دو گونه  است، آداب دینی که مستند به نصوص دینی هستند و یا غیر دینی که پیدایش آن ها ریشه در ویژگی های منطقه ای، نژادی، تاریخی، صنفی، جنسی و مانند آن دارند. لذا آداب و شرایط اقامه ی نماز را در ذهن کودکان و نوجوانان القاء کردن در مسیر زندگی سالم و متعالی بسیار کارساز خواهد بود.
تعریف ادبیات:
ادبیت سرشتی پیچیده دارد که از ذهن خلاق هنرمند در قالب متن ادبی، به پدیده‏ای‏ ملموس تبدیل می‏شود. فرایندی که در آن ادبیت‏ آفریده می‏شود، فرایندی ذهنی است. یعنی، اندیشه ی انسانی، آفریدگار ادبیات است. به عبارت دیگر: چگونگی تعبیر و بیان احساسات و عواطف و افکار به وسیله ی کلمات در اشکال و صور مختلف را ادبیات گویند.
تعریف ادبیات کودکان و  نوجوانان:
رحمان دوست می گوید:«حاصل تلاش هنرمندانه ای است که در قالب کلام و تصویر، عرضه شده و با زبان و شیوه ای مناسب و در خور فهم کودک و نوجوان است تا او را به سوی رشد هدایت کند».[۱۸]
تعریف ادبیات دینی:
ادبیاتی است که ضمن در بر داشتن معیارهای( ادبیات ) به معنای خاص کلمه، عمق رابطه ی انسان با خالق جهان هستی را محور اصلی و اساس کار خود قرار دهد و همواره به حفظ استواری و پایداری این رابطه بپردازد.
«هر اثری را که انسان متعهد بوجود آورد و جنبه ی ادبی و هنری نیز داشته باشد ، ادبیات دینی محسوب می شود».[۱۹]
ادبیات دینی کودکان و نوجوانان:
ادبیات دینی کودک و نوجوان، دستگاه ارتباطی فراگیری است که در ارتباط با روح لطیف و سرشت دست نخورده ی کودکان فرستنده و گیرنده ی مفاهیم عظیمی همچون آزادی، صلح،  دوستی، محبت و مدارا، مسئولیت پذیری، همنوع دوستی، خیرخواهی، آرامش و سعادت و همچنین ظلم ستیزی، استبداد گریزی و از همه مهمتر انسان شناسی در سایه ی یکتا پرستی است.[۲۰]
این نوع ادبیات باید به سوالات و چراهای فکری کودکان و نوجوانان پاسخ های مستدل و مناسبی داده و با آموزش مفاهیم و اطلاعات دینی، به انجام دستورات دینی و رفتار های اخلاقی تشویق و ترغیب کرده[۲۱] و آرامش بخش دوران طوفانی کودکان و نوجوانان به ویژه در این روزگار باشد.
مددپور می گوید:
«اگر ادبیات کودک روح کودکانه داشته باشد سیره ی معنوی و حفاظتی کودک را تقویت کرده و ضمن رساندن وی به کمال معنوی، زمینه ی تشرف او را به عالم تکلیف و بلوغ فراهم می کند. این ادبیات که به روح معصومانه ی او نزدیک تر است با آموز ش های دینی و ایمانی مستقیم و غیر مستقیم و تربیت معنوی مانع از فرو پاشی روح کودکانه ی  وی می شود.[۲۲]»
تعریف کارتون دینی :
هر کارتونی که نمایشگر، حامل و ارائه ی پیام الهی و مذهبی و ایجاد نگرش توحیدی به هستی و زندگی در کودکان و نوجوانان  با توجه به سنین مختلف و میزان و ظرفیت فکری و درک آن ها  باشد را گویند.
اهمیت شناخت اصول دین
اصول دین در اسلام، تفکر، چگونه اندیشیدن و معتقد بودن بر مبنای اندیشه ی صحیح،  فطرت الهی، اعتقادات درست و بصیرت پیداکردن بر اساس دین حق را در انسان ها رشد می دهد. شناخت اصول دین به صورت تحقیقی و استنباطی از ضروری ترین، واجب ترین و ارزنده ترین مسائل برای تک تک انسان ها، بویژه برای کودکان و نوجوانان بوده و پایه های تمامی مباحث اعتقادی دین می باشد. زیرا انجام تکالیف و عمل به احکام الهی، سعادت دو جهان، اصلاح اخلاق و  همه ی رفتار ها و اعمال انسان در گرو آن است. هر عملی با وجود ایمان و عقیده ی صحیح، ارزش واقعی پیدا می کند. بنابر این نخست باید به اصول دین ایمان آورد و سپس به فروع دین که مربوط به عمل بوده و اخلاقیاتی که از آن برخاسته ‌است عامل بود.
فطری بودن اصول دین
خداوند متعال ودایعی را در وجود انسان ها قرار داده است یعنی مایه ها و ریشه های دین را در نهاد هر بشری نهاده است. مانند: سرشت خدا آشنا و فطرت پاک کودکانه ی خدا جوی. بنابراین، خدا پرستی ذاتی است، اگر مداخله ای مخرب نباشد و از عقل درست استفاده شود کودک خدا پرست، خدا جوی و موحد رشد می کند. چرا که اصول دین، با خلقت و فطرت انسان ها هماهنگ می باشد. [۲۳]
اجتهادی و استدلالی بودن اصول دین
اصول عقاید جز از راه اندیشه و اجتهاد فکری قابل قبول نیست. دلیل توحید( لا اله الا الله) را خود انسان باید پیدا کند، واجب است مسئله ی نبوت( محمد رسول الله) و معاد( بازگشت به سوی خدا) را خود مکلف با تفکر، تعقل و تدبر حل نماید چرا که اصول عقاید، اجتهادی است و تقلید در این امور راهی ندارد. سوال کردن در مسائل اصول دین لازم و ضروری است باید تحقیق کرد و سوال پرسید تا به واقعیت رسید بنابراین باید به سوالات اعتقادی کودکان و نوجوانان، پاسخ منطقی و مستدل در حد توانایی های آنان داد.
استاد مصباح یزدی می نویسد:
«عقاید اسلامی که زیر بنای مسائل اخلاقی و احکام فقهی است، در آن حدی که لازمه ی مسلمانی است باید براساس عقل و منطق و دلیل و برهان استوار باشد نه تعبد و تقلید. و چون فطرت خدا داد و خرد طبیعی بشر او را به این اصول هدایت می کند، هر انسانی قدرت کسب معتقدات اصولی دین را دارا می باشد».[۲۴]   
[1]. سوره ی مبارکه ی فصلت آیه ی شریفه ی ۳۳
[۲]. مقام معظم رهبریحفظه الله تعالی. سخنرانی تاریخ ۲۶/۲/۸۵www.mahdaviat-conference.com/prtfi1d1aw6dj.giw.html
[3]. مرکز آمار ایران۱۳۸۵ .www.amar.org.ir
[4]. قربانی، ولی، ۱۳۸۰، بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان دبیرستانی شهر مشهد و ارزیابی توانایی مجموعه کتابخانه ها در بر آوردن این نیازها، کتابداری و اطلاع رسانی ، ص۳۱
[۵]. آزاد، اسد الله، ۱۳۷۷، نقش شعر ، داستان و افسانه های عامیانه در تکوین شخصیت کودکان و نوجوانان ، کتابداری و اطلاع رسانی ص۱۰۷
[۶]. عرب باغی ، حسین ، دعایم الاسلام، آفتاب، ج۱ ، ص۸۳،  بی تا
[۷]. علامه مجلسی، محمد باقر ،۱۴۰۴، بحار الانوار، موسسه دارالوفاء بیروت، ج۱، ص۲۲۴،
[۸].اگر مردم زیبایی های سخنان ما را بشناسند ، از ما پیروی خواهند کرد شیخ صدوق ، عیون اخبار الرضا ، ج۱، ص۲۷۵، ح۶۹، باب۲۸٫
[۹]. اَلْعِلْمُ فی‌الصِّغَر کالنَّقْشِ فی‌الحَجَر/ یادگیری و تعلم در کودکی مانند نقش و حک کردن روی سنگ است.(کراجکی، ابوالفتح، کنزالفوائد، انتشارات دارالذخائر، قم، ج۱، ص۳۱۹)
[۱۰]. عَلَیْک بِالاَحداثِ، فَاِنَّهُم اَسْرَعُ اِلی کُلِّ خَیرٍ/ نوجوانان را دریابید که آن ها  به هر خیر و نیکی  پیشی گیرنده هستند. (کلینی،محمد بن یعقوب ، اصول کافی،دار الکتب الاسلامیه ، تهران ،۱۳۶۵، ج۳ ص۲۱)
[۱۱]. اُوصیکُم بِالشبّانِ خَیراً فَاِنَّهُم اَرِقُّ اَفْئدَهً. / شما را سفارش می کنم که با نوجوانان  به نیکی و خوبی رفتار کنید که آنان دلی رقیق و لطیف دارند. (قمی، حاج شیخ عباس، سفینه البحار، ج۲، ص۱۷۶)
[۱۲]. امام علی علیه السلام  در سفارش های خود به امام حسن علیه السلام می فرمایند : قلب و دل نوجوان چونان زمین کاشته نشده، آماده ی پذیرش هر بذری است که در آن پاشیده شود . پس در تربیت تو شتاب کردم.
[۱۳]. حکیمی،محمود و کاموس، م‍ه‍دی۱۳۸۳، مبانی‌ ادبیات دینی‌ ک‍ودک‌ و ن‍وج‍وان‌ ویژه ادبیات دینی، انتشارات آرون، ‌ص۵۰۷‏
[۱۴].محدث نوری، میرزا حسین، ۱۴۰۸ ، مستدرک الوسائل ، موسسه آل البیت، ج۱۵، ص۱۳۷
[۱۵]. علامه مجلسی، محمد باقر ،۱۴۰۴، بحار الانوار،موسسه دارالوفاء بیروت، ج۳۲، ص۴۴۷
[۱۶].معین، دکتر محمد، فرهنگ فارسی ، ۱۳۸۰ ،جلد ۱  ،انتشارات امیر کبیر،چاپ ۱۷، ص۱۷۸
[۱۷]. همان ، ص۳۵٫
[۱۸].رحمان دوست مصطفی، ۱۳۶۸،ادبیات کودکان و نوجوان شرکت چاپ و نشر ایران ص۱۴۳
[۱۹].قزل ایاغ ،ثریا ،پاییز ۱۳۷۸ ،(پاسخ های ۱۰ کارشناس و نویسنده به ۶ پرسش در مورد ادبیات دینی کودک و نوجوان )ص ۵۹
[۲۰]. حکیمی، محمود و کاموس، م‍ه‍دی۱۳۸۳، مبانی‌ ادبیات دینی‌ ک‍ودک‌ و ن‍وج‍وان‌ ویژه ادبیات دینی، انتشارات آرون، ج۱، ‌ص۵۴۱‏
[۲۱]. سید آبادی، علی اصغر، ۱۳۷۸، ادبیات کودک و رویکردهای جدید به دین، پژوهشنامه ی ادبیات کودک و نوجوان، ۵، ص۱۴
[۲۲]. مدد پور، محمد، ۱۳۷۸، چند پرسش در باب ادبیات دینی کودکان. حقیقت آزادی و عالم کودکی، پژوهشنامه ادبیات کودک،۵، ص۶۸
[۲۳]. مصباح یزدی، محمد تقی، ۱۳۷۳،‌ آموزش عقاید، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، جلد ۱-۲  ، صص۶۲و۶۳٫
[۲۴]. محمد تقى، مصباح یزدى، ۱۳۷۳، آموزش عقاید، ج  2و۱، ناشر مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، ص۱۱و۱۲

این مطلب را به اشتراک بگذارید :
اشتراک گذاری در کلوب اشتراک گذاری در  فیس بوک اشتراک گذاری در تویتر اشتراک گذاری در افسران

نوع محتوا : مقاله
تعداد کلمات : 3462 کلمه
مولف : دکتر محمد حسن حاجی رحیمیان طسوج
1395/9/27 ساعت 00:27
کد : 739
دسته : آثار تربیتی نماز,فرهنگ‌سازی و دعوت به نماز,رسانه و نماز
لینک مطلب
کلمات کلیدی
نماز
ادبیات دینی کودک و نوجوان
انیمیشن
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز