امام سجاد(ع)، مبارزی فعال

دین و اندیشه > آیین ها و تشکل های مذهبی
امام زین العابدین در عین اقتدار و سلامت بعد از واقعه کربلا با گریه های بیست ساله خویش، با مبارزات تبلیغی خود به تبیین و تبلیغ و احیای واقعه ی عظیم عاشورا پرداخت.

علی کریمی: زینت عبادت کنندگان جهان ، پیک محبّت بود ، امام دوستی وصفاء ، هرجایی کسی را می دید که غریب و درمانده است و یا فقیر و مستمندی ر ا می دید که دیگران توجّهی به آنها ندارند ، آنان را مورد عنایت و تفقّد قرار داده و حتّی برای اکرام و اطعام آنها را به خانه ی خویش دعوت می نمود ، تا آنجا که مورّخین نقل نموده اند :

حضرت «علیّ بن الحسین» هزینه زندگی صد خانواده تهی دست را در مدینه عهده دار بود و آنقدر در نیمه های شب مانند جدّ مظلومش علی(ع)، انبان موادّ غذایی را به دوش کشید که بعد از شهادت حضرتش و در هنگام غسل ایشان اثر و زخم آن محموله ها را بر دوش مبارکش دیدند.

از تلاش‌های امام، که هم جنبه دینی داشت و هم جنبه سیاسی، توجه به بردگان بود؛ قشری که به خصوص از زمان عمر به بعد و مخصوصاً در عصر امویان، مورد شدیدترین فشارهای اجتماعی بودند و از محروم‌ترین طبقات جامعه اسلامی در قرون اولیه به‌شمار می‌رفتند.

امام سجاد(ع)، مانند امیرالمؤمنین علی(ع) که با برخورد اسلامی خویش بخشی از موالی عراق را به سمت خویش جذب کرد، کوشید تا حیثیت اجتماعی این قشر را بالا برد.

سید الاهل نوشته است: امام سجاد(ع)در حالی که نیازی به بردگان نداشت، آنها را می‌خرید. این خریدن تنها برای آزاد کردن آنها بود. بردگان که چنین نیتی از امام می‌دیدند، خود را در معرض او می‌نهادند تا امام آنها را بخرد. امام سجاد(ع) در هر زمان و موقعیتی به آزادی آنها می‌پرداخت، به طوری که در شهر مدینه عده زیادی، همچون یک لشکر از موالی آزاد شده، از زن و مرد، به چشم می‌خورد که همگی از موالی امام بودند.

منقول است : فزونی عبادت و نیایش امام چهارم (ع) در پیشگاه خدا به حدی بود که آن حضرت سرور و زینت بخش عبادت کنندگان (سیّد العابدین، زین العابدین) و بسیار سجده کننده (سجّاد) لقب یافت. وی در پیشگاه حقّ به قدری پیشانی بر خاک می سایید که همه مواضع سجده اش پینه می بست و هـر سـال دو بـار و هـر بـار پـنـج عـدد از پـینه ها را می برید، از این رو، به آن حضرت (ذُو الثَّفـَنـات) (یـعـنـی صـاحـب پـیـنـه هـا) مـی گـفـتـنـد.

ایضا از امام باقر(ع) در مورد علت ملقّب شدن پدر بزرگوارش به لقب (سجاد) می فرماید: او را سجاد نـامیدند، چون: هیچگاه نعمتی را به یاد نمی آورد مگر آن که سجده می کرد؛ هیچ وقت آیـه ای از قـرآن را کـه سجده (واجب یا مستحب ) داشت نمی خواند مگر آن که سجده می کرد؛ خداوند هـیـچـگـاه بـدی و ناگواری را از او دفع نکرد مگر آن که سجده کرد، هیچ زمان از نماز واجب فارغ نـشـد مـگـر آنـ کـه سـجده کرد، هیچگاه بین دو نفر را اصلاح نکرد مگر آن که سجده کرد، (بر اثر فـزونـی ایـن سـجـده هـا) آثـار سـجـده در تـمـامـی مـواضـع سـجـود آن حـضـرت نـمـایـان بود.

باید گفت که متاسفانه بسیاری از مردم ناآگاه ، از امام چهارم به عنوان امام بیمار یاد نموده و با ذکر این عنوان ، در ذهن آنها شخصی رنجور و با چهره ای زرد تداعی می شود ، در حالی که بیماری آن همام یک مصلحت الهی و در دوره ای موقّت بود و بس . امام زین العابدین در عین اقتدار و سلامت بعد از واقعه ی کربلا با گریه های بیست ساله خویش ، با مبارزات تبلیغی خود ، با پند و ارشاد امّت ، با تبیین معارف در کلاس دعاء ، که تنها صحیفه ی سجّادیه ی  معروف شامل پنجاه و چهار دعا است که برهمین کتاب به قول مرحوم آغا بزرگ تهرانی  بیش از پنجاه شرح نگاشته اند ، به تبیین و تبلیغ و احیای واقعه ی عظیم عاشوراء پرداخت  و روح حماسه و نقش آفرینی  و شهادت را بار دیگر در میان امّت اسلام که حتّی دچار انحطاط اخلاق شده بودند زنده نمودند.

پس از آنچه بیان شد می توان نتیجه گرفت که امام سجّاد علیه السّلام در هر یک از زمینه های مذکور یک کانون تربیتی تشکیل داده بود تا اگر امکان مبارزه ی نظامی وجود ندارد ، با مبارزه ی فرهنگی اقدام به نجات امّت و انجام وظیفه ی امامت نماید.

(منابع : کتاب زین العابدین سیدالاهل /علل الشرایع /   الخصال / حلیه الاولیاء / کشف الغمّه / الذّریعه / تذکره الخواصّ )

منبع: مهر

این مطلب را به اشتراک بگذارید :