■ لطفا در مورد اهميتِ نماز جماعت چند روایت بیان کنید تا انگیزه ای برای رفتن به مسجد پیدا کنم؟
پاسخ از طرف سعید خانزاده: 1.حضور در نماز جماعت با هر دشواري
امام صادق(ع) فرمودند: در نصیحت های لقمان به پسرش آمده است «در نماز جماعت شركت کن، گرچه آن را بر سر آهن نوك نيزه باشی» (1)
2.حضور همه در نماز جماعت، حتي نابينايان
شخص نابينايي خدمت رسول خدا ( صلی الله عليه و آله )آمد عرض كرد: اي رسول خدا ! من چشم ندارم، صداي اذان را مي شنوم؛ ولي كسي را ندارم كه مرا كمك نمايد تا به مسجد آمده و با شما جماعت بخوانم. حضرت فرمودند: از منزلت به مسجد طنابي بكش و به وسيله آن به جماعت شركت كن. (2)
3.برخورد شديد پيامبر با تاركان نماز جماعت
«رسول خدا (ص ) روزي پس از اداي نماز صبح در مسجد رو به اصحاب كرده و از حال مردي كه نامشان را يك به يك برد پرسيد كه آيا اينان به جماعت حاضر شده اند؟ اصحاب عرض كردند: نه يا رسول الله. حضرت با تعجب پرسيد آيا غايبند؟ بعد فرمود: به راستي كه هيچ نمازي بر منافقان از اين نماز (صبح) و نماز عشاء دشوارتر نخواهد بود.» (3)
4.تاخير نماز اول وقت به خاطر جماعت
جميل بن صالح از امام صادق (ع ) سؤ ال كرد: كدام يك از اين دو افضل است: انسان در اول وقت نمازش را بخواند يا مقداري نماز را تأخير بيندازد تا با اهل مسجد به جماعت نماز بخواند، زماني كه مسجد امام جماعت دارد؟ حضرت فرمود: «نماز را به تاخير بينداز، با اهل مسجد نماز بخوان، زماني كه مسجد امام جماعت دارد.» (4)
5.قابل جبران نبودن ثواب جماعت از دست رفته
عبدالله بن مسعود روزي به تكبير اول نماز جماعت نرسيد و براي جبران فوت اين ثواب يك بنده آزاد كرد، آمد خدمت رسول خدا (ص ) عرض كرد: يا رسول الله من به تكبير اول نماز جماعت نرسيدم و جهت جبران يك بنده آزاد كردم. آيا با اين كار آن ثواب فوت شده را درك خواهم كرد؟ حضرت فرمود: خير، ابن مسعود گفت: يك بنده ديگر آزاد خواهم كرد آيا به ثواب فوت شده خواهم رسيد؟ حضرت فرمودند: خير، اي ابن مسعود اگر آن چه در زمين است در راه خدا انفاق كني ثواب فوت شده را درك نخواهي كرد. (5)
6.الزام به ترك همسايگي مسجد براي تاركان جماعت
به حضرت علي (ع ) خبر دادند كه در كوفه قومي هستند در همسايگي مسجد، كه به جماعت مسلمين در مسجد حاضر نمي گردند امام فرمود: بايد به جماعت ما و نماز با ما در مسجد حاضر شوند، و گرنه بايد كوچ كنند و از همسايگي مسجد دور شوند و با ما همسايه نباشند و ما نيز با آنان مجاور نباشيم. (6)
7.محروميت امور اجتماعي تاركان نماز جماعت
به اميرالمؤمنين (ع ) خبر رسيد كه گروهي براي نماز در مسجد حاضر نمي شوند. حضرت خطبه اي خواند و در آن خطبه فرمود: به درستي كه گروهي براي نماز در مساجد ما حاضر نمي شوند پس با ما هم، نه غذا بخورند، نه آب بياشامند و نه مشورت كنند و نه از ما زن بگيرند و از غنايم ما چيزي نگیرند، تا اين كه در نماز جماعت با ما حاضر شوند. (7)
8.ترك جماعت موجب عدم قبولي نماز
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: «كسي كه بدون عذري در جماعت مسلمانها در مسجد شركت نكند، نمازش پذيرفته نيست.» (8)
__________________
(1)عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ... يَا بُنَيَّ وَ إِذَا جَاءَ وَقْتُ صَلَاةٍ فَلَا تُؤَخِّرْهَا لِشَيْءٍ وَ صَلِّهَا وَ اسْتَرِحْ مِنْهَا فَإِنَّهَا دَيْنٌ وَ صَلِّ فِي جَمَاعَةٍ وَ لَوْ عَلَى رَأْسِ زُجٍ (الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج8 ؛ ص349)
(2)عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: هَمَّ رَسُولُ اللَّهِ ص بِإِحْرَاقِ قَوْمٍ فِي مَنَازِلِهِمْ كَانُوا يُصَلُّونَ فِي مَنَازِلِهِمْ وَ لَا يُصَلُّونَ الْجَمَاعَةَ فَأَتَاهُ رَجُلٌ أَعْمَى فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي ضَرِيرُ الْبَصَرِ وَ رُبَّمَا أَسْمَعُ النِّدَاءَ وَ لَا أَجِدُ مَنْ يَقُودُنِي إِلَى الْجَمَاعَةِ وَ الصَّلَاةِ مَعَكَ فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ ص شُدَّ مِنْ مَنْزِلِكَ إِلَى الْمَسْجِدِ حَبْلًا وَ احْضُرِ الْجَمَاعَةَ. (تهذيب الأحكام (تحقيق خرسان) ؛ ج3 ؛ ص266)
(3)عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ: صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ الْفَجْرَ فَلَمَّا انْصَرَفَ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ عَلَى أَصْحَابِهِ فَسَأَلَ عَنْ أُنَاسٍ هَلْ حَضَرُوا فَقَالُوا لَا يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ أَ غُيَّبٌ هُمْ قَالُوا لَا فَقَالَ أَمَا إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ صَلَاةٍ أَشَدَّ عَلَى الْمُنَافِقِينَ مِنْ هَذِهِ الصَّلَاةِ وَ الْعِشَاء(بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج85 ؛ ص9)
(4)عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع أَيُّهُمَا أَفْضَلُ يُصَلِّي الرَّجُلُ لِنَفْسِهِ فِي أَوَّلِ الْوَقْتِ أَوْ يُؤَخِّرُ قَلِيلًا وَ يُصَلِّي بِأَهْلِ مَسْجِدِهِ إِذَا كَانَ إِمَامَهُمْ قَالَ يُؤَخِّرُ وَ يُصَلِّي بِأَهْلِ مَسْجِدِهِ إِذَا
■ طبق حديث امام باقر (عليه السلام ) اول چيزي که در قيامت محاسبه مي شود نماز است و اگر قبول شود بقيه کارها هم قبول مي شوند . سوال من اين است كه چرا يك مسلمان با نماز اعمال خوبش پذيرفته می شود؛ ولي يك مسلمان بي نماز اعمالش مورد پذيرش نيست؟
نماز مقبول، شرايطى دارد؛ از جمله شرايط ولايي، اقتصادي، اجتماعي، خانوادگي و... كه همگي بيانگر آن است كه اين عمل عبادي به عنوان ستون دين با تمام زندگى انسان و اعمال عبادي ديگر او مرتبط است؛ يعنى، شاخصى است كه مىتوان مطلوب بودن و الهى بودن يك زندگى را ...
■ آیا میتوان نماز والدین را برای پدر بزرگ و مادر بزرگ هم خواند؟ و آیا باید در نیت اسمهایشان را ذکر کنیم؟
پاسخ اجمالی
در برخی از منابع روایی - البته بدون آنکه صریحاً مستند به روایتی شود - نمازی تحت عنوان «نماز والدین» چنین نقل شده است:
این نماز دو رکعت است؛ در رکعت اول بعد از حمد، ده مرتبه آیه «رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِ ...
■ آیا میتوان در تشهد نمازهای واجب، اضافه بر دستور رسالۀ عملیه، الفاظ و اذکاری دیگر به زبان آورد؟
درباره ذکر تشهد، روایات متعددی وجود دارد و همه فقها آنچه که در رساله ها آمده است را کافی میدانند. اما نسبت به گفتن اذکار بیشتر، اگر به قصد عدم ورود(یعنی انجام آن به قصد عدم داشتن دلیل شرعی) باشد مانعی ندارد. ولی اگر با قصد ورود خوانده شود، با توجه ب ...