■ در رساله ها آمده است كه در هنگام زلزله يا خورشيد گرفتگي و... بايد بلافاصله به نماز آيات پرداخت و آن را به تأخير نينداخت. سؤال آن است كه در موقعي مانند زلزله اگر خسارتي بار نيامده باشد اضطراب و ترس از زلزله مجدد است و اگر خرابي رخ داده باشد نياز است كه انسان در آن شرايط حساس به كمك و امداد آسيب ديدگان بپردازد و چه بسا در آن فاصله 10 - 15 دقيقه اي كه صرف نماز آيات مي شود بتواند جان عده اي را نجات دهد. حتي در پديده خورشيد گرفتگي هم كه به ندرت پيش مي آيد. آيا عاقلانه است انسان تماشاي اين پديده را رها كرده و به نماز آيات بپردازد، نمازي كه بعدا هم مي توان خواند اما پديده زيباي گرفتن خورشيدن ممكن است به ندرت پيش آيد؟

پاسخ: درباره کمک به زلزله زدگان و تماشای خورشید گرفتگی باید به امور ذیل توجه نمود:
1- به طور معمول خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی مدتی طول می کشد لذا می توان نماز آیات را خواند و از فرصت نگاه به حوادث و پدیده های طبیعی نیز با رعایت شرایط ایمنی بهره مند شد.
2- مهم‏ترين وظيفه و اقدام امدادگران و نهادهاى مسؤول ايجاد احساس آرامش و امنيت است، با توجه به خدا و اين كه همه اين‏ها نشانه‏هاى قدرت و عظمت اوست و بايد به او استغاثه نمود همه اضطراب‏ها و دلهره‏ها برطرف شده، بهترين وضعيت روانى براى تصميم‏گيرى امدادگران (هم از حيث روحى خودشان و هم از اين كه مردم دچار اضطراب و ناامنى نيستند از اين جهت خيال آنها آسوده مى‏باشد) مهيا خواهد شد.
3- تمامى زلزله‏ها، خرابى‏هاى سنگين و بنيان‏كن، به بار نمى‏آورند و برخى از آنها، جز خسارت‏هاى مالى غيرقابل توجه، چيزى را در پى ندارند. ازاين‏رو خواندن نماز آيات، در اين فرض، هرگز مخالف عقل و درايت به نظر نمى‏رسد.
البته به اتفاق نظر علماء در تلاقی نماز آیات با واجبی مهم تر، نماز آیات به تأخیر می افتد.
4- نماز آيات را مى‏توان در دو دقيقه نيز خواند چون مى‏توان يك سوره كامل را پنج قسمت تقسيم كرد و با هر ركوعى يكى از آنها را خواند. يعنى نماز آيات را به دو شكل مى‏توان انجام داد (تفصيل بحث را در رساله‏هاى توضيح‏المسايل جستجو كنيد).
سادسا، اگر چنين شد كه زلزله بسيار شديد بود به طورى كه خسارت‏هاى مالى و جانى زيادى را برآورد و يارى به ديگران نيز ممكن بوده و باعث بروز خطرات بيشترى نشود، در چنين شرايطى نه تنها فوريت نماز آيات مطرح نيست، بلكه آنچه واجب است، نجات جان خود و دستگيرى از مسلمين و سپس به جا آوردن نماز آيات است.
زيرا احكام مذكور در حالت اختيار است. ازاين‏رو در صورتى كه انسان به انجام كارى مضطر شده باشد و يا چيزى كه عقلًا و شرعا مهمتر از آن واجب است پيش آمده باشد لازم است تا واجب را به وقت مناسب‏ترى واگذاشته و درعمل بدانچه كه اضطرارى است و يا مهمتر است بكوشد و گناهى مرتكب نشده است«فمن اضطر غير باغ ولا عاد فلا اثم عليه»
به طور مثال، در منابع فقهى آمده است كه اگر انسانى در هنگام گرسنگى، در حالت اضطرار قرار گرفت و مجبور شد تا از غذاهاى حرام كه واجب‏الاجتناب هستند، بخورد ولى نخورده و امساك كند كار صحيحى انجام نداده»
اين مسأله براساس قاعده«الاهم فالاهم» كه يك اصل پذيرفته شده شرعى و عقلى است، بنا گذاشته شده است. نمونه آن در ميان واجبات تزاحم كار مهمتر مثل حفظ جان مؤمن با نمازهاى يوميه است، مثلًا نمازگزار شخصى را كه دچار تصادفى شده و يا در حال غرق شدن است، مى‏بيند او بايد نماز را رها كرده و به يارى صدمه ديده و غريق بپردازد. هر چند كه اقامه نماز واجب است ولى چون كارى مهمتر از آن پيش آمده علماء به ترك واجب مهم و عمل به پيشامد اهم توصيه مى‏كنند و از همين رو است كه در نامه‏اى از امام رضا (ع) به على ابن الفضل الواسطى آمده است كه مى‏توان نماز آيات را سواره نيز خواند.
نتيجه اين كه اگر خواندن نماز آيات، چه در حال زلزله و چه غير آن موجب عسر و حرج و يا ضرر مهم مالى و جانى، به انسان و يا فردى ديگر شود؟ لازم است كه آن را ترك كرده و پس از انتفاى ضرر، قضاى آن را به جا بياوريم. زيرا در دين اسلام كه آيين زندگى سالم، عاقلانه و با رفاه و آسايش است عسر و حرج و يا ضرر و ضرار نفى شده‏اند.
1394/10/5 ساعت 13:24
کد : 242
لینک مطلب

■ چرا خداوند نماز را واجب نموده است؟

برای واجب شدن نماز علت هایی ذکر شده است که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم: 1. جلوگیری از تحریف دین امام صادق(ع) فرمودند: "اگر خداوند در فرستادن دین، تنها به فرستادن کتاب آسمانی اکتفا می‌کرد و عملی برای محافظت و یادآوری روزانۀ آن قرار نمی‏داد، حتما ...

■ اعمالي كه موجب مي شود تا نمازمان مورد پذيرش درگاه الهي واقع نشود چه چيزهايي مي باشد؟

برخي كساني كه در احاديث تصريح شده كه نمازشان مورد قبول خداوند واقع نمي شود به شرح ذيل مي باشند؟ . كساني كه نسبت به نمازاستخفاف و بي اعتنايي مي كنند. . كساني كه خيانت در معامله مي كنند. . كساني كه پروايي از ارتكاب گناه جنسي ندارند بگونه اي كه اگ ...

■ چگونه مي توانم نمازهايم را به وقت بخوانم؟

براى به وقت خواندن و لذت بردن از نماز و انس با آن راهكارهاى زيرا را دقيق عمل كنيد: 1. باور كردن اهميت نماز: بايد يك مطالعه‏ى مستمرى را درباره‏ى اهميت نماز پيش بگيريد و كتاب‏هاى مختلفى را كه در اين باره نگاشته شده پيوسته مطالعه كنيد تا با تكرار ...
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز