به گزارش قنوت، سلسله جلسات گفتارپژوهی با حضور اساتید و کارشناسان با هدف دستیابی به راهکارهای کاربردی ترویج نماز در مرکز تخصصی نماز برگزار می‌‌شود، در بخشی از این جلسه گفتارپژوهی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر وحیدی با موضوع «نماز و بصیرت» به ارائه بحث پرداخت که مشروح آ‌ن در ادامه می‌آید:

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین

چیستی نماز
اول ما باید بحث کنیم که نماز چی هست آیا منظورمان از نماز خم و راست شدن است و همین 17 رکعت نماز خواندن است یقینا این نیست در کنار این رکعات نماز و در کنار این حرکات روزانه و ارکان مخصوصه ای که در طول روز انجام می دهیم که باید هم باشد آنچه که مهم تر از این است بحث مفاهیم نماز است، مفهوم نماز از الله اکبر تا سلام.
در بین مفاهیم نماز فکر می کنم هیچ مفهومی بالاتر از بحث توحید نیست یعنی شما در نماز اگر بخواهید بحث کنید بیشتر بحثی که ما مطرح می کنیم بحث توحید است یعین نماز اصل سخنش توحید است. اگر به کلمه الله اکبر دقت کنید قبل از نماز بیشترین ذکری که گفته می شود الله اکبر است در اذان و اقامه و در خود نماز هم همینطور؛ ما الله اکبری داریم که هم واجب است و هم رکن، الله اکبر اول نماز؛ الله اکبری داریم که واجب است و رکن نیست سبحان الله والحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر؛ الله اکبری هم داریم که واجب نیست ولی مستحب است که وقتی به رکوع می رویم یا سر از رکوع بر می داریم الله اکبر می گوییم وبعد از نماز هم باز بیشترین ذکر مستحب الله اکبر است در تسبیحات حضرت زهرا(س).
 در شبانه روز بیشترین ذکری که چه واجب و چه مستحب است، الله اکبر است.

بصیرت اعتقادی در نماز
بحث توحید فقط منحصر به الله اکبر نیست. یعنی اگر تشهد می گویید مربوط به توحید است اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له، تسبیحات اربعه می گویید سبحان الله والحمد لله و لا اله الا الله این توحید است، ایاک نعبد  و ایاک نستعین هم توحیدی است.
سوره توحید هم که عنوانش توحید است،اگر به عنوان یک سوره بعد از سوره حمد بخوانیم. یعنی خداوند تبارک و تعالی به طرق مختلفی توحید را دارد مطرح می کند این توحید یعنی چه؟ این توحید صفر تا صدش بصیرت است. توحید یعنی اطاعت نکردن از غیر خداوند تبارک و تعالی حتی پدر و مادری که این قدر خداوند متعال سفارش کرده است که باید به آنها احسان کنید " وبالوالدین الاحسانا" را ما در چندین آیه قرآن داریم ولی همین پدر و مادر را هم خداوند تبارک و تعالی می گوید پدر و مادر با تمام ارزش و جایگاهی که دارند ولی اگر همین پدر و مادر تمام هم و غمشان را گذاشتند که ما را به خدا مشرک کنند، در اینجا جای اطاعت از پدر و مادر نیست «« وَإِنْ جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُمَا »» سوره عنکبوت آیه 8.  یعنی حق اطاعت از پدر و مادر را نداری. در سوره لقمان آیه 15 هم به این اشاره کرده است.
توحید یعنی اطاعت نکردن از غیر خدا ولو پدر و مادر تا چه برسد به مشرکین دشمنان دین خدا.
توحید یعنی این که اصلا تکیه به غیر خدا نزنیم «« مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ »» یعنی این را اگر توحیدی که در نماز هست بخواهیم باز کنیم تمام معارفی که ما دنبالش هستیم در همین بحث توحید پیاده می شود توحید یعنی بصیرت پیدا کردن و در راه حق حرکت کردن و این توحید است که خداوند تبارک و تعالی سفارش می کند که هر روز این عبادت را انجام دهیم. از این هر روز خواندن نماز یک درسی می گیریم که در انتهای بحثمان اشاره خواهیم کرد.

نمازخوانهای گمراه
یک نکته خیلی مهم است و آن این که در کنار همه اهمیتی که نماز دارد و آیات و روایات بسیار زیادی که درباره نماز داریم ولی نماز به تنهایی مهم نیست چرا می گوییم نماز به تنهایی مهم نیست به خاطر این که اگر دقت داشته باشید در طول تاریخ ضربه های بسیار زیادی را همین نماز خوان ها به اسلام زده اند. تمام جنگ های امیر المومنین (ع) با نماز خوان ها بوده است قاتلین اباعبدالله الحسین (ع) همه آنها نماز خوان بودند و خیلی از آنها حتی نماز شب خوان بودند. پس نماز به تنهایی ارزش نیست و نماز وقتی ارزش پیدا می کند که در کنار این نماز بصیرت باشد، به خاطر همین شما می بینید حُرّ وقتی که در مقابل امام حسین هست نماز خوان هست ولی در مقابل امام حسین ایستاده است ولی از آن موقع که بصیرت پیدا می کند یعنی راه خودش را می تواند پیدا کند، حق را از باطل می تواند تشخیص بدهد ولیّ خدا را از اولیای طاغوت می تواند تشخیص دهد و می فهمد که حق با اباعبدالله الحسین (ع) هست و دقیقا از آن موقعی که بصیرت پیدا می کند ارزش پیدا می کند پس این نکته را باید یک مقدار دقت داشته باشیم که بصیرت برای همه و  همیشه لازم است.

نقش نماز در بصیرت افزایی
ما در نماز از دو گروه تبری می جوییم یکی از مغضوبین و یکی از ضالین یعنی من دعا می کنم جزء منعمین باشیم که نه مغضوب هستن و نه ضال هستند. این مغضوبین و ضالین چه کسانی هستند؟ در زیارت جامعه کبیره مغضوبین و ضال را مشخص می کند و مغضوبین کسانی هستند ««و علی من جهد ولایتکم غضب الرحمن»» اگر کسی انکار ولایت اهل بیت کند و در مقابل اهل بیت و ولایت بایستد می شود و یک گروه دیگری داریم که از آنها هم تبری می جوییم و آنها ضالین هستند. در زیارت جامعه کبیره می گوید ««و ضل من فارقکم»» هر کس از شما اهل بیت جدا شد گمراه است.
مغضوبین و ضالین دو گروه هستند، مغضوبین کسانی هستند که در مقابل حق می ایستند و ضالین کسانی هستند که سکوت می کنند وکاری به حق و باطل ندارند. نماز خودش را می خواند و در هیئت عزاداری خودش را می کند و می گوید ما را چه به سیاست و چه به بقیه و هر کسی هر کاری می خواهد بکند، بکند و برایش فرقی ندارد که شاه حکومت کند یا کس دیگری. برایش تفاوتی ندارد که ولی، ولی فقیه باشد یا ولی طاغوت باشد ؛ ما باید از این ها تبری بجوییم.
 مغضوبین کسانی هستند که در خانه امیرالمومنین رفتند و خانه را به آتش کشیدند و ضالین کسانی هستند که سکوت کردند و در خانه هایشان نشسته اند، این ضالین کمر اسلام را شکسته اند . 
مغضوبین در کربلا هستند که به امام حسین شمشیر کشیدند و ضالین هم که سکوت کردند و می گویند ببینیم چه می شود، این "ببینیم چه می شود" ها گفته می شود که سر اباعبدالله روی نیزه می رود.
از این که من در نماز می گویم خدایا من جزء ضالین نباشم خودش پیامی دارد و پیامش عمومی است که سکوت در برابر هر طاغوتی ممنوع است، و  این ممنوعیت برای مکلفین است و نسبت به این وظیفه مثل سایر تکالیف مورد سوال و مواخذه قرار خواهد گرفت.
هر اتفاقی که برای انقلاب می افتد و در مورد فتنه هایی که برای انقلاب رخ می دهد، برای جمعه اسلامی و حتی امت اسلام باید وارد جریان بشویم و حق سکوت نداریم، درجریان انقلاب هم وقتی حضرت امام (ره) را دستگیر می کنند و وقتی روزنامه اطلاعات اهانتی به امام می کند تمام علما و مراجع بزرگوار وارد میدان شدند و با صدور  بیانیه مردم را هم به میدان می آورند، اکنون نیز  در جریان فتنه ها مغضوبین کسانی هستند که به خیابان ها می ریزند و آغتشاش می کنند و ضالین کسانی هستند که سکوت می کنند و می گویند "به ما ربطی ندارد" یا "حالا ببینیم چه می شود". بصیرتی که ما از نماز می گیریم این است که سکوت ممنوع است در طول تاریخ و در همه زمان ها سکوت ممنوع بوده و خواهد بود. کسانی که در زمان ابی عبدالله و امیر المومنین سکوت کردند و گفتند کاری به دعوای خانوادگی همسر و داماد پیامبر نداریم و سکوت می کنند؛ با سکوتشان به باطل کمک می کنند و یقینا اگر کسی سکوت کرد و توبه نکرد روز قیامت مواخذه هم خواهد شد.

نماز و بصیرت بروز
نماز که تکرار می شود پیام مهمی دارد و آن این است که معارف نماز باید روزانه و بروز  باشد، بحث توحید باید بروز باشد، معاد بروز باشد و بحث مغضوبین و ضالین که مطرح شد بروز باشد. در کنار همه معارفی که در معنای مغضوبین و ضالین وجود دارد و گوشه ای از آن را  مطرح کردیم باید بروز باشد. گویا خداوند تبارک و تعالی با ما یک حرفی می زند و این است که بصیرت باید هر روز به دست بیاید و ارزش بصیرت به بروز بودن بصیرت است و الا اگر کسی الان برای زمان امیرالمومنین بگوید این همه روایات برای امیر المومنین هست و علی حق است و حق با علی است چرا این ها امیر المومنین را تنها گذاشتند چرا 25 سال امیر المومنین را خانه نشین کردند و حتی جلوتر برویم کسی برای کربلا راحت تصمیم گیری می کند که چرا امام حسین که این همه آیه و روایت داریم چرا سرش به روی نیزه رفت. الان بصیرت پیدا کردن نسبت به آن زمان خیلی مهم نیست و اجازه بدهید این را هم اشاره کنم که الان بصیرت پیدا کردن نسبت به فتنه 88 خیلی مهم نیست فتنه 88 که تمام نیروهای ضد انقلاب در دفاع از آن برخواستند و رهبری انقلاب تمام قد مقابل سران فتنه و خواسته هایشان ایستادند الان برای آن موقع بصیرت پیدا کردن مهم نیست و خیلی هنر نکرده است کسی که الان برای آن زمان بصیرت پیدا کند بلکه بصیرت باید بروز باشد.
ببینید یک زمانی که امیرالمومین دارد درگیر با بعضی ها هست در جنگ جمل و صفین و ... اگر آن موقع کسی بصیرت پیدا کرد مهم است اگر کسی در فتنه 88 بروز بود همان موقع بصیرت پیدا کرد و قبل از 9 دی فهمید که فتنه ای در کار است آن بصیرت است که ارزش دارد و آن که الان ارزش دارد بصیرت در فتنه ای است که الان در جامعه است، الان که شما می بینید در بعضی از شهرها عده ای بیرون می ریزند و به مردم و جامعه آسیب می زنند، این چه فتنه ای است پشت سر اتفاق و  مسببین این فتنه چه کسانی هستند؟ این است که ارزش دارد، یعنی بصیرت بروز داشتند. 
اگر خدا می گوید نماز را هر روز تکرار کن یعنی بصیرت تو هم باید بروز باشد الان برای سران فتنه 88 کسی حرف بزند خیلی هنر نکرده است ولی اگر کسی سران فتنه الان را شناخت، چه کسانی بودند که باعث این فتنه بودند، چه کسانی گرانی را رواج دادند چه کسانی شبکه های اجتماعی را ترویج کردند و گفتند ما جلوی این را نمی گیریم و بگذارید هر کس هر حرفی می خواهد بزند، علما فریاد زدند که دین مردم در خطر است ولی گفتند اشکال ندارد اینها خودشان قدرت تشخیص دارند و می توانند تشخیص دهند و الان متوجه شدند که اشتباه کردند ما باید مسببین فتنه را الان پیدا کنیم، سران فتنه را الان باید پیدا کنیم و انشاالله خداوند تبارک و تعالی این توفیق را به ما بدهد تا بتوانیم بصیرتمان بروز باشد و در راه این بصیرتی که پیدا می کنیم انشاالله قدم برداریم و به آن عمل کنیم.
انشاالله که موفق باشید.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :